تاثیر صفحه‌های جاذب‌الرطوبه بر رشد گونه سیاه تاغhaloxilon ammodendron (c.a.mey.) bunge ex fenzl در پلایاهای شور (مطالعه موردی، فساران اصفهان)

ﺣﻔﻆ ﺗﻌﺎﺩﻝ ﭘﺎﻳﺪﺍﺭ و احیای ﺯﻳﺴﺖ بوم‌های بیابانی، ﺍﺯ ﻃﺮﻳﻖ ﮐشت گونه‌های ﻣﻘﺎﻭﻡ ﺑﻪ ﺷﻮﺭﻱ ﺍمکان‌ﭘﺬﻳﺮ ﺍﺳت. در شرایط بحران آب در مناطق خشک، استفاده از صفحه‌های جاذب الرطوبه می‌تواند اثر قابل توجهی در رشد گونه گیاهی ایجاد کند. در پژوهش حاضر از صفحه‌های جاذب‌الرطوبه پلانت‌بک در استقرار و رشد نهال‌های سیاه تاغ (haloxilon ammodendron (c.a.mey.) bunge ex fenzl) در پلایای شور سگزی استان اصفهان از سال 1397 به مدت سه سال استفاده شد. آزمایش‌های خاک قبل و بعد از استفاده از صفحه‌های پلانت بک نیز انجام شد. تیمارهای مورد نظر عبارتنداز:‌ دور آبیاری (دو سطح 2 و 4 هفته یکبار)، پلانت بک و شاهد. نتایج نشان داد ارتفاع، سطح تاج پوشش و زنده‌مانی نهال‌های سیاه تاغ به تدریج کاهش یافت این کاهش در رشد، ابعاد و تعداد نهال‌ها، در سال آخر نسبت به سال‌های قبل در سطح احتمال 1 درصد برای ارتفاع و سطح تاج پوشش، و 5 درصد برای زنده‌مانی معنی دار بود. این امر ناشی از وضعیت نامساعد خاک و آب منطقه از نظر بافت و شوری است. صفحه‌های پلانت بک با ایجاد مانع در مسیر انتقال این املاح خاک به سطح، به هنگام آبیاری موجب تجمع املاح در محیط پیرامون ریشه و در نتیجه کاهش رشد گیاه سیاه تاغ شد. وجود صفحه‌های پلانت‌بک در خاک زیر نهال موجب توقف جریان موئینگی و در نتیجه تجمع نمک‌های محلول در منطقه ریشه گیاه شد که تنش رطوبتی در گیاه را به ‌دنبال دارد.

The effect of moisture absorption plates on the growth of Haloxilon ammodendron (C. A. Mey.) Bunge ex Fenzl species in saline playa (Case study: Fesaran, Isfahan)

It is possible to maintain a stable balance and restore desert ecosystems by growing salinitytolerant species. In this study, Plantebac moisture absorption plates in establishment and growth Haloxilon ammodendron (C.A. Mey.) Bunge ex Fenzl were used in the Segzi Salt Plain, in Isfahan province from 2018 to 2021. Soil analysis was also conducted before and after the use of plantbac plates. The desired treatments were the irrigation cycle treatment which was considered at two levels of two and four weeks, plantbac and control treatment. Results showed that the Haloxilon ammodendron seedlings gradually decreased in height, canopy cover and viability.  This decline in growth, size and number of seedlings over the past year compared to the previous years was significant at the level of 1% probability for height and canopy level, and 5% for survival. This is due to unfavourable soil and water conditions in the area in terms of texture and salinity.  The Plantbac plates block the transport of these soil salts to the surface, while irrigation causes the accumulation of salts into the environment around the roots, and thus reduces the growth of Haloxilon ammodendron. The presence of plantlike plates in the soil under the seedlings stopped the capillary flow and as a result, the accumulation of soluble salts in the root zone of the plant, which leads to moisture stress in the plant.