تاثیر محلول‌پاشی سلنیوم و سیلسیوم بر برخی صفت‌های‌ فیزیولوژیک و عملکردی گیاه دارویی مرزنجوش (origanum vulgare l. ) در شرایط تنش خشکی

سلنیم (se) و سیلیکون (si) از عناصر تاتیرگذار بر روی ویژگی‌های فیزیولوژیک و عملکردی گیاه هستند. نقش موثر se و si بر کاهش تاثیر تنش‌های محیطی بر روی گیاه دارویی مرزنجوش (.origanum vulgare l) ناشناخته و نیاز به بررسی دارد. هدف از پژوهش حاضر بررسی نقش si و se بر روی گیاه مرزنجوش در شرایط تنش خشکی و نحوۀ تاثیر این دو عنصر بر روی صفت‌های فیزیولوژیک و عملکردی گیاه بود. تاثیر محلول‌پاشی se و si تحت شرایط تنش خشکی بر ویژگی‌های فیزیولوژیک گیاه مرزنجوش به‌صورت آزمایش طرح کرت‌های خرد شده با سه تکرار در شرایط گلخانه‌ای در دانشگاه یزد بررسی شد. خشکی به‌عنوان عامل اول در سه سطح تنش 30%، 70 % و 100 % ظرفیت زراعی، عامل تغذیه‌ای شامل عنصر se در سه سطح شاهد، mg/l15 و mg/l30، و si در سه سطح شاهد،  mg/l150 و mg/l 300 به‌صورت محلول‌پاشی بررسی شد. محلول پاشی  seبه‌مقدار mg/l30 تاثیر معنی‌داری بر افزایش میزان پرولین، قند محلول، کلروفیل، کارتنوئید، ترکیبات فنلی و وزن تر و خشک اندام هوایی داشت. محلول‌پاشی si به مقدار mg/l 150 تاثیر معنی‌داری بر افزایش مقدار پرولین نسبت به نمونه شاهد داشت. با این وجود تغییر در مقدار محلول‌پاشی si تاثیر معنی‌داری را در تغییر عملکرد نشان نداد. محلول‌پاشی توام se و si برای کاهش تاثیرهای تنش خشکی اثربخشی بیشتری را در بهبود ویژگی‌های فیزیولوژیک مرزنجوش نسبت به کاربرد هر یک از این عناصر به‌تنهایی داشت. استفاده از محلول se mg/l30 و si  mg/l150 کارآیی بهتری را تحت شرایط تنش خشکی 70 % ظرفیت زراعی دارد.

Effect of Selenium and Silicon Foliar Spraying on Some Physiological Traits and Yield Parameters of Origanum vulgare L. under Drought Stress

Selenium (Se) and silicon (Si) are identified to affect plant physiological attributes and yield parameters. Se and Si’s effective roles in reducing various environmental stresses in plant of Origanum vulgare L. are unknown and need to be investigated. This study aimed to examine the role of Si and Se application on O. vulgare under drought stress and the effect of these two elements on physiological traits and yield parameters of O. vulgare. The impact of the foliar spraying of Se and Si under drought stress conditions was studied through a split factorial experiment with three replications in greenhouse conditions at the Yazd University. Drought, as the first factor in three stress levels of 30, 70 and 100% of field capacity, and nutrient factors including Se in three levels of control, 15 and 30 mg/l, and Si in three levels of control, 150 and 300 mg/l were sprayed. Foliar spraying of Se 30 mg/l had a significant effect on the increase in proline, soluble sugar, chlorophyll, carotenoids, phenolics compounds, and fresh and dry shoot weights. The foliar spraying of Si 150 mg/l had a significant effect on the increase in proline compared to the control traits. The change in foliar spray quantity of Si has no significant impact on changes in yield parameters. The combined foliar spraying of Se and Si to reduce the effects of drought stress has been more effective than applying just one of these elements in improving the physiological attributes of O. vulgare. The solution of 30 mg/l Se and 15 mg/l Si has a higher yield under drought stress conditions of 70% of the field capacity.