اثر نسبت‌های مختلف آب دریا بر شاخص‌های جوانه‌‌زنی و صفات مورفو-فیزیولوژیک استبرق در شرایط آزمایشگاهی و نهالستانی

درختچه استبرق افزون بر کارکردهای بوم شناختی دارای ارزش‌های صنعتی و دارویی ویژه ای است. این گیاه به طور گسترده در احیای مناطق خشک و بیابانی جنوب ایران کاشت می شود. در سال های گذشته با توجه به کمبود منابع آب شیرین، استفاده از آب دریا به عنوان گزینه آبیاری گیاهان متحمل به شوری مطرح است. در این پژوهش، هدف بررسی کارکرد آب دریا رقیق سازی شده بر شاخص‌های جوانه‌زنی بذر، صفت های رویشی وفیزیولوژیک نهال استبرق است. به این منظور آزمایشی در قالب طرح کامل تصادفی با سه تکرار در دو طرح آزمایشی جداگانه؛ رشد و نهالستانی با نسبت‌های مختلف آب رقیق شده خلیج فارس شامل صفر، 12.5، 25 و 50 % انجام شد. نتایج آزمایش جوانه‌زنی نشان داد که با افزایش غلظت آب دریا بیش از 12.5 %، صفت های جوانه‌زنی و شاخص بنیه بذر، کاهش معنی‌داری پیداکردند. همچنین نتایج آزمایش نهالستانی آشکار کرد که سطح غلظت های مختلف آب دریا منجر به کاهش صفت های رویشی و فیزیولوژیک نهال های استبرق شده است. در غلظت های بیش از 25% آب دریا، عملکرد رشد و تبادل های‌گازی کاهش بیشتری را نشان داد. در تیمار 25 %، مقادیر زنده‌مانی 55%، ارتفاع 19.9 سانتی متر، سطح ویژه برگ 190.7 گرم بر سانتی متر مربع و طول ریشه 22.54 سانتی‌متر و فتوسنتز 2.83 میکرو مول، تعرق 0.42 میلی مول، کلروفیل 20.45 و محتوی نسبی برگ 43.95% مشاهده شد. از برآیند این پژوهش چنین بر می‌آید که عملکرد جوانه زنی بذرها و رشد نهال‌های گیاه استبرق به ترتیب در سطح های مختلف آب دریای کمتر از 12.5 % و  کمتر از 25 % مناسب است. بنابراین توصیه می‌شود که محققان و متولیان امر پژوهش گسترده‌تری پیرامون فیزیولوژی تحمل به شوری این گیاه دارویی ارزشمند انجام دهند تا اطلاعات جامع تری برایگسترش جنگل کاری حاصل شود.

The Effect of Different Seawater Ratios on Germination Indices and MorphoPhysiological Traits of Milkweed in Vitro and Nursery Conditions

The milkweed shrub, in addition to ecological functions, has special industrial and medicinal values. This plant is widely planted for afforestation in arid lands in the south of Iran. Regard to scarcity of fresh water, using of seawater as a vital and alternative source of water for irrigating of halophyte plants was suggested. Thus, the current research was carried out to investigate the efficiency of diluted seawater on seed germination, growth and physiology parameters of milkweed seedling. For this purpose, an experiment was conducted in completely randomized design with three replications in two separate experiments; in vitro and nursery, with different levels of diluted seawater i.e. 0, 12.5, 25 and 50% using saline meter. The results of seed germination test showed that germination parameters and seed vigor index significantly decreased by increasing seawater concentration to more than 12.5%. The results of nursery experiment revealed that concentrations of more than 25% of seawater significantly reduced growth performance and gas exchange of seedling. The survival rate 55%, height 19.9 cm, specific leaf area 190.7 g/cm2 and root length 22.54 cm as well as photosynthesis rate 2.83 µmol, transpiration rate 0.42 mmol, chlorophyll 20.45% and relative water content 43.95% were observed in 25% seawater treatments. It is recommended that researchers conduct a broader study of the salinitytolerant physiology of this valuable medicinal plant to obtain more comprehensive information for afforestation programs.