مدل سازی اکولوژیکی تناسب اراضی برای احیاء مناطق بیابانی با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی باکلی (مطالعه موردی: زهکلوت، کرمان)

زهکلوت در شهرستان جیرفت کرمان یکی از مناطق با شرایط اقلیمی خشک در کشور است که به دلیل بهره برداری های نادرست، در سال های اخیر با مشکل بیابانی شدن روبرو است. با توجه به این که مسئله بیابان زایی به مشکلی حاد برای مردم این منطقه تبدیل شده است، لبه کارگیری مدل هایی برای بازسازی و احیاء  بیولوژیکی مناطق تخریب یافته و بیابانی شده، براساس شرایط محیطی و توان بالقوه اکولوژیکی ، ا ضروری به نظر می رسد. هدف از انجام پژوهش حاضر ارائه مدلی برای تعیین توان سرزمین با توجه به عوامل محیطی، برای اجرای موفق طرح های مقابله با بیابان زایی است. این تحقیق  اقدام به ارائه مدلی برای احیاء مناطق بیابانی با استفاده از روش تحلیل سلسله مراتبی فازی باکلی نموده است. به این ین منظور، ابتدا به روش دلفی و به شیوه مقایسه زوجی، نظرات متخصصان نسبت به تعیین معیارهای تاثیرگذار و اولویت آنها ارزیابی شد. سپس با تشکیل ماتریس تصمیم گیری فازی و استفاده از روش ترکیب خطی وزنی، ضریب اهمیت معیارها مشخص شد. در آخر، نقشه نهایی تناسب اراضی برای احیاء با اعمال ضریب اهمیت هر معیار در نقشه طبقه بندی شده همان معیار و تلفیق نقشه ها با استفاده از عملگر گاما فازی تولید شد. نتایج نشان داد که تنها در حاشیه آبراهه ها  می توان با کاشت گونه های درختی سازگار و بومی، نسبت به احیاء اراضی اقدام کرد. این مناطق اراضی است که پیش بینی می شود به کارگیری عملیات بیولوژیک در آن ها با حداکثر احتیاط لازم همراه باشد به نحوی که هزینه‌های انجام شده را توجیه نماید. نتایج توانایی روش تحلیل سلسله مراتبی فازی و سامانه اطلاعات جغرافیایی را در ارزیابی تناسب اراضی برای احیاء با دیدگاه تصمیم سازی گروهی را نشان می دهد.

Ecological Modeling of Land Suitability for Reclamation of Desert Using Buckley FAHP (Case Study: Zehkalut, Kerman)

Zehkalut in Jiroft, is one of the arid lands in the country, has been facing desertification problem in recent years, due to the improper exploitation of natural resources. As desertification has become a serious problem in this region, it seems necessary to use models for rehabilitation and biological restoration of the degraded areas, based on environmental conditions and ecological potential. The main aim of this study is to provide a model to determine an appropriate method of reclamation and rehabilitation of desert (desertification) considering all environmental factors for successful implementation of projects. A model for desert reclamation using Fuzzy AnalyticalHierarchy Process (FAHP) model has offered in this research. For this purpose, opinions of experts to determine the effective criteria and their priorities were evaluated by using Delphi method and pairwise comparisons. Then, by developing Fuzzy decisionmaking matrix and using weighted linear combination method, the coefficient of significance of the criteria was determined. Final land suitability map for land reclamation of the area was produced by applying the coefficient of significance of each criterion to the classified map of the same criterion and integrating the maps using a fuzzy gamma operator. Results showed that reclamation of degraded areas could be done only in margins of the watercourses by planting compatible and native tree species. This area include the lands that are predicted to be used with the utmost caution in biological operations, to justify the costs incurred. The results show the ability of the Fuzzy AnalyticalHierarchy Process and GIS in assessing land suitability for reclamation considering a group decisionmaking approach.