بررسی تاثیر جنگل‌های تاغ دست‌کاشت دشت یزد-اردکان بر منابع آب زیرزمینی

با توجه به محدودیت منابع آبی، افزایش روزافزون نیاز به این منابع و نیز تاثیر تغییرات اقلیم بر منابع آبی، مدیریت بهینه و استفادۀ کارآمد از آن‎ها امری ضروری است. لازمه دستیابی به مدیریت بهینه، استفاده از برنامه‎ریزی مناسب منابع آبی می‎باشد. از ابتدایی ترین موارد برنامه ریزی منابع آبی، محاسبۀ دقیق اجزای بیلان آب است. هدف از مقدار حاضر که در محدودۀ حوزۀ آبخیز دشت یزداردکان انجام گرفت، بررسی تاثیر جنگل‎های دست کاشت تاغ بر منابع آب زیرزمینی است. در آغاز با بهره گیری از تصاویر google earth و نرم افزار jmicrovision، تعداد پایه های تاغ موجود در این جنگل‎ها مورد شمارش قرارگرفت. سپس با استفاده از حداقل نیاز آبی (2/4 متر مکعب در سال) برای هر پایه تاغ که بر پایه بررسی های لایسیمتری موجود بود، تعداد پایه های تاغ مازاد بر بارندگی منطقه و نیاز آبی آن‎ها محاسبه شد. سپس با استفاده از نرم‎افزار gms 8.3 و مدل مادفلو، وضعیت بیلان آب زیرزمینی دشت یزداردکان محاسبه شد؛ با واسنجی مدل مذکور، ضریب ذخیره آبخوان مورد نظر به دست آمد. سپس با داشتن حجم آب مصرفی تاغ‎های مازاد بر ظرفیت اقلیمی منطقه، بیلان آبی و ضریب ذخیره آبخوان، تاثیر جنگل‎های تاغ بر آب زیرزمینی دشت یزداردکان محاسبه شد. بر اساس نتایج این پژوهش می توان گفت که تعداد 4423640 تاغ در دشت یزداردکان وجود دارد. بر اساس نتایج حاصل از بیلان آبی، آبخوان زیرزمینی به‎طور متوسط با 56 میلیون مترمکعب کسری حجم مخزن سالانه روبروست. میزان برداشت آب از منابع آب زیرزمینی توسط تاغ زارهای دشت یزداردکان1/614 میلیون مترمکعب در سال است. البته اثرات مثبت تاغکاری های موجود در رابطه با کاهش خسارت توفان های گرد و غبار در مقابل مصرف این حجم آبی را نباید نادیده گرفت. نتایج پژوهش حاضر برای مدیریت منابع و مصرف آب جنگل های دست کاشت قابل استفاده می باشد.