کاربرد زمین آمار در پهنه‌بندی مناطق مستعد کشت زعفران در سطح استان خراسان رضوی بر اساس پارامترهای اقلیمی

یکی از گونه های گیاهی ارزشمند اقتصادی ایران، زعفران می باشد. از کل زعفران جهان، 80 درصد آن در خراسان رضوی تولید می شود. تقاضای تولید بیشتر، محدودیت های اقلیمی و منابع آب و خاک سبب شده تا متولیان عرصه کشاورزی به دنبال پتانسیل یابی اراضی مستعد با استفاده از روش های دقیق، سریع و تحلیلی باشند. در پژوهش حاضر به منظور پهنه‌بندی اقلیمی اراضی کشاورزی استان خراسان رضوی برای کشت زعفران، از روش های درون یابی زمین آمار استفاده شد. بدین منظور ابتدا نیازهای اقلیمی زعفران با استفاده از منابع علمی موجود تعیین و با توجه به آمار عملکرد محصول در سطح 8 شهرستان استان خراسان رضوی طی دوره 20 ساله 88-1368 و با لحاظ کردن 11 پارامتر اقلیمی که در مراحل رشد و گلدهی زعفران موثر هستند، اقدام به مدل سازی مکانی و درون یابی مناطق مستعد کشت گردید. بر اساس نتایج، رطوبت مطلق حداکثر به عنوان بهترین متغیر کمکی جهت تخمین عملکرد زعفران به دست آمد. نتایج پهنه بندی نشان داد که ثلث جنوبی استان خراسان رضوی (مخصوصاً شهرستان گناباد) از نظر اقلیمی، دارای حداکثر پتانسیل کشت بوده و با حرکت به سمت شمال استان (مخصوصاً شهرستان قوچان و بینالود)، از میزان مستعد بودن کشت کاسته می گردد. نتیجه گیری نهایی مدل سازی عملکرد زعفران با استفاده از روش های زمین آمار این است که این روش ها، گزینه ای مناسب جهت تعیین و پهنه بندی مناطق مستعد کشت این گیاه می باشند.