شناسایی و اولویت بندی عناصر آمیخته بازاریابی موثر در صادرات زعفران از دیدگاه کارشناسان

اهمیت زعفران در رشد صادرات غیر نفتی کشور، تبیین نظام بازاریابی صحیح در این صنعت بر اساس اولویت های کارشناسی شده را ضروری می‌سازد. هدف از این مطالعه شناسایی و اولویت بندی عناصر آمیخته بازاریابی موثر بر افزایش صادرات این محصول است. در این راستا ضمن تعیین معیارهای مختلف بازاریابی صادراتی این محصول بر اساس مدل 4pمک کارتی، با استفاده از تکنیک تحلیل سلسله مراتبی به اولویت‌بندی شاخص های هر معیار بر اساس تکمیل پرسشنامه و انجام مصاحبه با 63 کارشناسان خبره در حوزه صادرات زعفران پرداخته شده است. بر اساس یافته‌ها، معیار محصول که شاخص های دارای اولویت آن وجود نام تجاری، داشتن نشان استاندارد و وزن بسته بندی شناسایی شد، با وزن 0/485 از بالاترین اولویت در بازاریابی زعفران برخوردار است. معیار ترفیع (وزن 0/281 ) معیار مهم بعدی در آمیخته بازاریابی تعیین شد. در میان شاخص‌های این معیار، تبلیغات تجاری (0/408)، داشتن نمایندگی فروش در خارج از کشور (0/23) و برگزاری نمایشگاه‌های تخصصی (0/138) از عواملی تعیین شد که سبب پاسخگویی مناسب به بازار هدف و حفظ سهم ایران در بازار این محصول خواهد شد. در نهایت معیارهای قیمت (با وزن 0/183) و توزیع (0/068) اولویت سوم و چهارم در آمیخته بازاریابی این محصول را به خود اختصاص داند. بر این اساس شناسایی کانال‌های توزیع زعفران در بازارهای هدف و اعطای کمک‌های مالی جهت تشکیل شبکه توزیع بین‌المللی برای برندهای ایرانی، حمایت مالی از مکانیزه نمودن فرآیند تولید و فرآوری زعفران، توسعه مراکز مشاوره تولید، ترغیب و الزام تولیدکنندگان به اخذ گواهینامه های مربوط به مواد غذایی و درجه‌بندی محصول بر اساس سطح کیفی و بهداشتی ضرورت داشته و پیشنهاد می‌شود

Identification and Prioritization of Marketing Mix Elements Affecting the Export of Saffron from the Perspective of Experts

The importance of saffron in the growth of nonoil exports makes it necessary to explain proper marketing systems based on expert priorities. The aim of this study is to identify and prioritize marketing mix elements influencing the increase in export of this product. In this regard, based on McCarthy#039;s 4P model, different criteria for export marketing of this product were determined and prioritized using Analytical Hierarchy Process and interviews with 63 experts in the export of saffron. Based on the findings, product criteria with important sub criteria such as brands, the standard sign and packaging weighting 0.485, have the highest priority in saffron marketing. Promotion criteria (weight 0.281) are the next important in determining the marketing mix. Among the indicators of this criterion, advertisements (0.408), overseas sales (0.23) and specialized exhibitions (0.138) were the determining factors in maintaining Iran`s share of this market.  Finally, the criteria of price (weight 0.183) and distribution (0.068) have third and fourth priority in saffron marketing mix. Accordingly, identifying distribution channels in target markets, funding the establishment of an international distribution network for Iranian brands, supporting mechanized production process of saffron, and encouraging and requiring manufacturers to foodgrade and health license are required and recommended.