تحلیل انتقال قیمت در بازار زعفران مورد مطالعه: استان‌های خراسان رضوی، شمالی و جنوبی

انتقال نامتقارن قیمت به­عنوان یکی از مصادیق نارسایی بازار مطرح می­باشد که بر رفاه مصرف‌کنندگان اثر می­گذارد. به همین دلیل، تحلیل انتقال قیمت در بازارهای کشاورزی از اهمیت خاصی برخوردار می­باشد. زعفران به‌عنوان طلای سرخ ایران یکی از مهم­ترین محصولات تولیدی کشاورزی کشور می­باشد. در این بین استان­های خراسان رضوی، جنوبی و شمالی از عمده­ترین استان­های تولیدکننده زعفران در کشور می­باشند.­ هدف از مطالعه حاضر بررسی نحوه انتقال قیمت محصول زعفران در بین استان­های موردنظر می­باشد. بدین منظور ابتدا وجود رابطه بلندمدت بین متغیرهای مورد مطالعه با استفاده از آزمون­های همگرایی یوهانسون و انگل و گرنجر بر پایه داده­های ماهانه 1390-1385 مستخرج از دفتر آمار بانک مرکزی مورد آزمون قرار گرفت. سپس جهت نحوه انتقال (متقارن یا نامتقارن) قیمت از روش­های همگرایی آستانه­ای استفاده شد. نتایج آزمون­ همگرایی انگل و گرجر و آزمون همگرایی یوهانسون وجود رابطه بلندمدت را در بین استان­های موردنظر تایید نمود. یافته­های این مطالعه نشان داد انتقال قیمت زعفران در بلندمدت بین استان­های خراسان رضوی، جنوبی و شمالی متقارن است. همچنین با به‌کارگیری مدل­های تصحیح خطا بر پایه تکنیک­های تصحیح خطای آستانه­ای، تعدیلات کوتاه‌مدت بازار زعفران در بین این سه استان تجزیه و تحلیل گردید لذا، اتخاذ سیاست­های حمایتی قیمتی در خصوص بازار زعفران در بین سه استان پیشنهاد می­شود.