امکان سنجی نواحی مستعد کشت زعفران در دشت کاشمر با استفاده از GIS

زعفران به­عنوان گران­بهاترین محصول کشاورزی و دارویی جهان از جمله گیاهانی است که با توجه به مقاومت خود در برابر خشکی نقش قابل توجهی در وضعیت اقتصادی و اجتماعی مناطق خشک و نیمه خشک خراسان جنوبی و رضوی پیدا کرده است. هدف اصلی این مطالعه، تعیین نواحی مستعد کشت زعفران با توجه به برخی متغیرهای اصلی موثر در آن می­باشد. داده­های اقلیمی مورد نیاز، از اداره کل هواشناسی خراسان رضوی برای دوره 1390-1368 اخذ شد. جهت تهیه نقشه سطوح ارتفاعی، شیب، جهت شیب، و tin (شبکه نامنظم مثلثاتی) از نقشه­های توپوگراف dem(مدل رقومی ارتفاع) سازمان نقشه­برداری با مقیاس 50000 :1استفاده گردید. نقشه پوشش گیاهی و کاربری اراضی از نقشه­های قابلیت اراضی در مقیاس50000 :1 مربوط به موسسه تحقیقات آب و خاک کشور استخراج گردید. از سامانه اطلاعات جغرافیایی به­منظور رقومی­سازی و تهیه نقشه­ها استفاده شد. پس از تشکیل پایگاه اطلاعات فضایی منطقه، با استفاده از نرم ­افزار arcgis 9.3 اطلاعات توصیفی نقشه­ها به آنها اضافه گردید. سپس براساس شرایط مورد نیاز در خصوص هر پارامتر و اهمیت هر یک از لایه­ها، با استفاده از نرم­افزار ahp (فرایند تحلیل سلسله مراتبی) وزن­دهی صورت گرفت و پس از عملیات هم­پوشانی وزنی در محیط gis پهنه­بندی انجام گردید. نتایج حاصله قسمت­های مرکزی و جنوبی دشت را به­عنوان مستعدترین مناطق نشان داد که در حال حاضر کاربری این اراضی به کشت دیم، آبی، مراتع نیمه متراکم و متراکم اختصاص دارد.