مبانی عقلی خود سامانی ملی در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران

دانش‌‏ واژه خود سامانی، که اصلی عقلی است، در این ‏مقاله بر سامان‏‌بخشی روابط اجتماعی انسان‏ها از طریق تحدید اراده و التزام به ‏الزامات ناشی از آن اطلاق می‏شود. از طرفی مبانی خودسامانی ملی در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران، نظیر حاکمیت که قدرت ‏برتر فرماندهی در جامعه سیاسی است، و جایگاه محوری قدرت، که از مولفه‌‏های اساسی در عرصه‏‌های مختلف سیاسی و حقوقی و ... است، و نیز آزادی، که از مولفه‏‌های اصلی در تعیین سرنوشت جمعی است، بر اساس این اصل اعمال می‌شوند و سامان می‌یابند. پرسش این است که مبانی عقلی خودسامانی ملی در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران کدام‌اند؟ تحقیق پیش رو، با استفاده از روش توصیفی‌ تحلیلی، مفهوم و نتایج این اصل و نسبت آن با مبانی عقلی خودسامانی ملی در حقوق اساسی را بررسی می‌کند. نتایج تحقیق نشان می‌دهد، طبق مبانی عقلی خودسامانی ملی در حقوق اساسی، اعمال حاکمیت، که بسترساز زندگی اجتماعی انسان در قالب قانون و نظم و سامان سیاسی است، و از ‌آنجا که‌ طبیعت‌ بشر‌ به سلطه و استبداد تمایل‌ دارد و قدرت زمینه آن را فراهم می‌آورد، برای جلوگیری از استبداد و مهار قدرت با ابزارهای درونی و بیرونی و نیز آزادی توام با مسئولیت انسان و تجلی آن در زندگی اجتماعی بر اساس این اصل سامان خواهد یافت.