نقش و اثر امام خمینی (ره) در تکوین و تدوین قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

در پی پیروزی انقلاب اسلامی در 22 بهمن‌ماه 1357 یکی از راهبردها و راهکارهای اساسی امام خمینی (ره)، تاسیس نظام سیاسی و حقوقی نوین مبتنی بر تدوین قانون اساسی جدید بود. قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به‌مثابه مهم‌ترین بنیاد حکمرانی بیش از آنکه برگرفته از نظریات هر حقوقدان یا نظریه‏پردازی باشد، برگرفته از آرا و نظرهای امام خمینی (ره) است. بر همین اساس کاوش در نحوه‌ تاثیرگذاری آرا و نظرهای امام خمینی (ره) در تکوین و شکل‌گیری قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران پرسش اصلی این تحقیق را رقم می‌زند که با روشی توصیفی تحلیلی، تحلیل و بررسی می‌شود. نتایج بررسی‌های صورت‌گرفته نشان داد که هم فرایند شکلی تدوین قانون اساسی اعم از تهیه پیش‌نویس قانون اساسی، تشکیل مجلس بررسی نهایی قانون اساسی، تصویب نهایی و بازنگری در قانون اساسی و هم محتوا و مفاد و چارچوب نظام حکومتی اسلامی ترسیم‌شده در قانون اساسی تحت تاثیر نظرهای امام خمینی (ره) تکوین و تدوین یافته است. بر همین مبنا می‌توان گفت که برداشت و تفسیر درست و صحیح و اصیل از مفاد قانون اساسی، براساس آموزه‏های مبتنی بر مردم‏سالاری دینی، تفسیری است که دربردارنده نظرهای قطعی‌الابراز امام در خصوص مورد بوده و حداقل با نظرها و دیدگاه‏های تفصیلی و علمی ارائه‌شده توسط ایشان تعارضی نداشته باشد.

The Role and Effect of Imam Khomeini in the Formation and Drafting of the Constitution of the Islamic Republic of Iran

Following the victory of the Islamic Revolution on February 22, 1979, one of the basic strategies and approaches of Imam Khomeini was to establish a new political and legal system based on the drafting of a new Constitution. The Constitution of the Islamic Republic of Iran, as the most important foundation of governance, rather than being based on the views of any legalist or theorist, was based on the views and opinions of Imam Khomeini. Accordingly, exploring how Imam Khomeini’s views and opinions influence the development and formation of the Islamic Republic of Iran constitutes the main question of this research that is studied and analyzed in a descriptiveanalytical method. Based on the findings, it is concluded that both the procedural process of drafting the Constitution including providing the draft of the Constitution, establishing constituent assembly for final analysis of the Constitution and final approval and revision of the Constitution and mentioned substantial procedure, content and context of the Islamic state system in the Constitution have been developed and influenced by the views of Imam Khomeini. On this basis, it can be said that valid, correct and original interpretation and impression of the provisions of the Constitution, based on the teachings originated from religious democracy, is an interpretation that contains definite views of the Imam regarding this subject and at least it should not contradict with detailed and scientific views and approaches presented by him.