بایسته‌‌های اصیل ساختاری در حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران

نظام حقوق اساسی جمهوری اسلامی ایران که با هدف اجرای احکام الهی شکل گرفته، با مبنا قرار دادن نظریه ولایت مطلقه فقیه، دست به طراحی ساختاری زده است که هرچند در مواردی منحصربه‌فرد است، اما قالب کلی آن پیشتر در ساختار‌های حقوق اساسی کشور‌های دیگر به‌کار گرفته شده است، این در حالی است که بهره‌گیری از ساختار از پیش‌تولیدشده ممکن است به‌دلیل چارچوب‌های حقوقی شکل‌گرفته بر مبانی خاص، تنگنا‌هایی را ایجاد کند که محتوای درونی اسلام، شریعت و فقه را به‌عنوان ماهیت نظام اسلامی تحت تاثیر قرار دهد و به‌تدریج روند عرفی شدن به‌سبب این شکل ساختار در نظام اسلامی طی شود. بنابراین ضرورت توجه به معیار‌های ساختاری در حکومت اسلامی بیش از پیش اهمیت پیدا می‌کند. نوشتار پیش‌رو در پی آن است که پس از تبیین تاثیر ساختار بر محتوا، در جست‌وجوی معیار‌های ساختاری مذکور در اسلام، به این پرسش پاسخ دهد که اسلام به‌عنوان شریعت مبنا و حاکم بر جمهوری اسلامی ایران تجویزی برای شکل و ساختار حکومت ارائه داده است یا خیر؟ به نظر نویسندگان، از اسلام به‌عنوان الگوی هنجاری عام، اقتضائات و الزامات ساختاری (نظیر در راس ساختار بودن امام و...) در زمینه چینش ساختار برای جمهوری اسلامی ایران قابل برداشت است.

The Basics Structural Requirement in the Constitution Law of the Islamic Republic of Iran

The Islamic Republic of Iran’s Constitutional System, which is designed to implement divine rulings, has created a structure based on the theory of “Velayatefaqih”, which is unique in some cases, but its overall form is already used in the structure of other countries. Due to legal frameworks formed on specific grounds, use of premanufactured structure may create bottlenecks that affect the internal content of Islam, Sharia and jurisprudence as the essence of the Islamic system, and it gradually pave the way for secularization of the structure in the Islamic system. Therefore, the necessity to pay attention to the structural criteria in Islamic government is more important than ever. This paper after explaining the impact of structure on content and in search of the aforementioned structural criteria in Islam seeks to answer this question that whether Islam as the based Sharia governing the Islamic Republic of Iran has given instructions for the form and structure of government or no. In the authors’ view, from Islam as a general normative model, it can be inferred some requirements in the field of structural arrangement for the Islamic Republic of Iran.