فرایند کیفرزدایی در نظام عدالت کیفری ایران

با وجود آن که در دهۀ اخیر، کیفرزدایی در ایران «سیاست گذاری» شده است ولی «سیاست گزاران» یا مجریان آن از منظر تحلیل سیاستی کمتر مورد توجه بوده اند. این در حالی است که کنشگران مذکور با رای و تشخیص خود، نقش مهمی در اجرا و توسعۀ این سیاست ایفا می نمایند. لذا ارزیابی میزان و نحوۀ نقش آفرینی مجریان سیاست یادشده موضوع این نوشتار است. در این راستا، کنش های رییس قوه قضاییه، قضات دادگاه های کیفری، تجدیدنظر، دیوان عالی کشور، معاونت اجرای احکام کیفری، داسرای انتظامی قضات، کمیسیون عفو و تخفیف محکومین، شوراهای مربوط به زندانیان و حامیان مالی زندانیان غیر عمد در قالب پنج سطحِ «خط مشی دهی»، «تعیین کیفر»، «پیشنهاد دهی»، «نظارت» و «حمایت» به صورت یک فرایند قابل ساماندهی است. فرایندشناسی یادشده نشان میدهد که با وجود انجام تدابیر و اقداماتی در این زمینه، امکان کنش فعال تر مجریان کیفرزدایی با استفاده از بسترها و اختیارات قانونی فراهم است. همچنین ایجاد همنواییِ نظام مند (ارتباط هم افزا و هم گرا) میان مجریان کیفرزدایی برای توازن بخشی به آهنگ توسعۀ آن ضروری به نظر می رسد.

Process of depenalization in Iranian criminal justice

Despite the fact that the depenalization has been policy in the last decade in Iran, But Policy enforcers or its implementers have been less concerned from the perspective of policy analysis. While, these enforcers play an important role in the implementation and development of this policy with their vote and authority. Therefore, the evaluation of the role of policy implementers is the subject of this article. for this purpose, the actions of the head of the judiciary, Judges of the Criminal Courts, Appeals courts, Supreme Court, Deputy of the execution of criminal sentences, Prosecutor’s Office of Judges, Amnesty & Discounted Commission and Councils on Prisoners Affairs are organized in four levels: policy making, sentencing, Suggestion and Supervision. This typology indicates that despite taking measures and actions in this regard, implementers can be more active by implementing the legal grounds and authority. as well as it seems that the matching of implementers is necessary to balancing the its development.