تحلیل جرم‌شناختی رویکردهای جنسیت‌محور در آثار سینمایی ایران نمونه‌‌پژوهی فیلم مستانه

امروزه، در پرتو نگرش‌های جدید در جرم‌شناسی فرهنگی، بحث بازنمایی رسانه‌ای از وضعیت زنان مورد توجه قرار گرفته است. سینما به عنوان هنر هفتم همواره با رویکردهای جنسیت‌محور در ارتباط بوده و بازنمایی جنسیت و زنان در آن بازتاب یافته است. بر همین اساس، این پژوهش با بهره‌گیری از روش تحلیل محتوای کیفی، درصدد است تا فیلم سینمایی مستانه را در پرتو رویکردهای جنسیت‌محور تحلیل و ارزیابی کند. بر اساس یافته‌های حاصل از تحلیل محتوا، فیلم مستانه با تاکید بر جرم تجاوز و ترسیم مشکلات بزه‌دیدگان این قلمرو، به دنبال به رسمیت شناختن حقوق زنان و حمایت از زنان قربانی تجاوز است. تمرکز بر انتقال معانی آشکار و نهان فیلم نشان می‌دهد که هژمونی تفکر مردسالارانه در علت‌شناسیِ جرم تجاوزْ گاه در قالب نظریه سرزنش‌پذیری بزه‌دیده به نقش قربانی جرم توجه و گاه در پرتو دوگانه زنان نجیب سلیطه، بزهکارانگاری بزه‌دیده را تایید می‌کند. با این حال، ارزیابی کلی نشان می‌دهد که فیلم با به رسمیت شناختن نگرش‌های افراطی فمنیستی هم‌چون فمنیسم اگزیستانسیالیستی و روان‌کاوانه، از یک‌سو، درپی ساخت اجتماعی واقعیت در حوزه تجاوز است و از سوی دیگر، دغدغه‌ها و نیازهای اصلی بزه‌دیدگان را مورد توجه قرار نمی‌دهد.

Criminological analysis of Gender-Based approches in Iranian Cinematic Performance: Case study of Mastaneh

Today, in the light of new attitudes in cultural crime, the discussion of the media representation of the status of women has been considered. The cinema as the seventh art has always been associated with genderbased approaches, and the representation of gender and women has been reflected. Accordingly, this study, using the qualitative content analysis method, aims to analyze and evaluate the cinematic film in the light of genderbased approaches. Based on the findings of the content analysis, Monsanto’s film, focusing on the crime of rape and drawing the problems of the victims of this territory, seeks to recognize the rights of women and support victims of rape. The focus on translating the obvious and hidden meanings of the film shows that the hegemony of patriarchal thinking in the epistemology of rape is confirmed in the form of a victimized blaming theory of the role of a victim of crime, and sometimes in the light of the dualism of the nobleminded women, the victim’s delinquency. However, the overall assessment shows that the film recognizes extremist feminist attitudes such as existentialist and psychoanalytic feminism.