پیوند ویرایش با سه‌ عنصر ترجمه در نظریّه نایدا (موردپژوهی در ترجمه قرآن کریم)

یوجین نایدا (eugene nida) از پیشگامان عرصه ترجمه و زبانشناسی است که در نظریه ترجمه خود در کتاب به سوی علم ترجمه، عناصری را در فرایند ترجمه ذکر کرده‌است که عبارتند از: «اضافه، حذف و تغییر». این مقوله‌ها را می‌توان با فرایند ویرایش در سه سطح ساختاری، محتوایی و فنّی سنجید. در این مقاله، نخست شباهت عناصر مذکور در نظریه ترجمه نایدا با انواع ویرایش ذکر می‌شود و آنگاه این عناصر مشابه در ترجمه‌های قرآن کریم به عنوان یک متن بررسی، و بر این نکته تاکید می‌شود که ترجمه‌های قرآن نیز انواع ویرایش را برمی‌تابند؛ بنابراین، مقاله حاضر دو هدف را دنبال می‌کند: اوّل اینکه عناصر ویرایش و عناصر ترجمه در نظریه نایدا با یکدیگر شباهت و اشتراک دارند. دوم آنکه عناصر مذکور در ترجمه‌های قرآن قابل اجراست. برای انجام این پژوهش، به روش تحلیل علمی، عنـاصر نظـریّه نایدا و پیوند آن با انواع ویـرایش در سـه حـوزه 1. اضافه ترجمه‌ای و ویرایشی، 2. حذف ترجمه‌ای و ویرایشی و 3. تغییر ترجمه‌ای و ویرایشی و در پایان، در ترجمه‌های قرآن بررسی شده‌است و با ذکر شواهد، برخی از نقص‌های ویرایشی در ترجمه‌های قرآن کریم نشان داده‌ شده‌است که خود، ضرورت همکاری مترجم و ویراستار را تایید می‌کند، به گونه‌ای که مترجمان باید برای تبیین بهتر آیات، یا خود دست به ویرایش بزنند و یا با ویراستار در ارتباط باشند و با ویرایش ترجمه‌های خود بر کیفیّت آن‌ها بیفزایند.

The Relation between Editing and Three Elements in Nida's Translation Theory (the Case of Qur'anic Translations)

Eugene Nida is one of the pioneer theorists of translation and linguistics who in his translation theory, introduced in his book Towards a Science of Translation, has mentioned elements in the translation processcomprising of "addition, deletion, and alteration". These elements can be evaluated by the editing process at three structural, contentual and technical levels. In the present article, first the similarity of the aforementioned elements in Nida's theory with different editing types is pointed out and then those similar elements are analyzed in Qur'anic translations to emphasize that Qur'anic translations also allow for diffident editing types. Therefore, two aims were pursued in this study: first, to show that editing elements and translation elements share similarities in Nida's theory, and secondly these similar elements are applicable to Qur'anic translations. To carry out this scientific analytical study, the elements of Nida's theory and their relations with different types of editions were investigated in Qur'anic translations and in three fields: 1. Additions in translation and editing 2. Deletions in translation and editing 3. Alterations in translation and editing. Finally, some of the editorial defects in the translations of the Holy Qur'an were displayed, that proves the necessity of collaboration between translators and editors so that, for better explication of ayahs, either translators should incorporate editing or consult editors and improve their translation quality through editing.