|
|
ریشه یابی معرفت در خاطره ازلی الست و همانندی آن با نظریّه یادکرد افلاطون با تاکید بر مثنوی مولانا
|
|
|
|
|
نویسنده
|
بهنام فر محمد ,باغبان علیرضا
|
منبع
|
پژوهش هاي ادبي - قرآني - 1394 - دوره : 3 - شماره : 1 - صفحه:7 -27
|
چکیده
|
عارفان مسلمان سرچشمههای معرفت را در میثاق الست میجویند. مولانا بیتردید یکی از سرآمدان این ریشهیابی است. در این نوشته با طرح موضوع ریشهیابی معرفت در ماجرای الست و همانندی آن با نظریّه یادکرد(anamnesis) افلاطون، به شیوه تحلیلی، دیدگاه مولانا در مثنوی را بازکاویدهایم. بر بنیاد این دیدگاه کسانی که در ماجرای الست و پیش از تعیّن وجودی از معرفت اجمالی شهودی بهرهور شدند، هرچند در زندگی دنیایی، مدّتی حکمت و دانایی نخستین را ازیادمیبرند و گرفتار نسیان و گاه غفلت میشوند، این استعداد در آنها هست که پرورده شریعت و طریقت شوند و با تجدید خاطره ازلی الست، آرزومندانه به جستوجو پردازند و به حضرت حق راهیابند. میثاق الست ماجرایی همگانی بودهاست و اگر برخی روحها گویی بویی از آن شراب ازلی نبردهاند و انگار گمشدهای ندارند، دلیل آن را باید در فراموشی و نسیان جست. بنابراین مولانا بر این باور است که هیچ آفریدهای از معرفت بینصیب نیست بلکه مرتبهای از معرفت شهودی اجمالی، از الست با همه هست و محبوب ازلی گمکردهای همگانی است.
|
کلیدواژه
|
افلاطون ,الست ,فراموشی ,مثنوی ,معرفت ,مولوی ,نظریّه یادکرد
|
آدرس
|
بیرجند, دانشیار دانشگاه بیرجند, ایران, بیرجند, دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه بیرجند, ایران
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
Authors
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|