هنجارگریزی مفعول‌ها در قرآن کریم بر اساس نظریه جان کوهن (بررسی موردی جزءهای یکم تا سوم)

علوم بلاغت و نحو در ترجمه و تفسیر دقیق قرآن نقش بسزایی دارد؛ هنجارگریزی به عنوان یکی از یافته های علم بلاغت از این تاثیر مستثنی نیست؛ از این رو برای دسترسی به مدلول دقیق آیات، ناگزیر از بررسی اسلوب هنجارگریزی یا انزیاح هستیم. گریز از اصول زبان هنجار، دارای اهدافی است که مخاطب را برای دست یابی به مفاهیم و معانی جدید به فکر فرو می برد؛ خاصه اگر این فرآیند در متن قرآن کریم باشد. در این پژوهش که به روش توصیفی تحلیلی صورت پذیرفته، عوامل هنجارگریز مفعول ها در جزءهای اول تا سوم قرآن کریم بر اساس نظریه جان کوهن از دو وجه ساختاری و معنایی مورد تحلیل قرار گرفته است. هنجارگریزی معنایی شامل صنایع بیانی یعنی استعاره، مجاز، کنایه و تشبیه است و هنجارگریزی ساختاری در تقدیم، تاخیر، حذف، التفات و اطناب صورت می گیرد. نتایج برآمده از پژوهش نشان می دهد که هنجارگریز بودن کلمات و جملات دارای اعراب منصوب، به چه میزانی در زیبایی لفظی و معنایی سه جزء اول قرآن کریم اثرگذار است و از طرفی با بررسی نمونه هایی از آیات در این اجزاء نشان داده شد که با تمرکز بر روی هنجارگریزی چطور می توان به مفاهیم جدیدی از معانی مفعول ها در قرآن کریم دست یافت.

deviation of objects in the holy qurʾān based on jonathan cohen's theory: the case study of ajza one to three

rhetoric and syntax play a significant role in the accurate translation and interpretation of the qurʾān, and deviation as one of the findings of the science of rhetoric is not excluded from this influence. therefore, in order to access the exact meanings of the ayahs, we are forced to examine the style of deviation from norms or enziyah. deviating from the rules of the standard language aims to make readers contemplate new concepts and meanings especially if this process is in the text of the holy qurʾān. while identifying the factors in the first to third ajza of the qurʾān, their deviating factors are analyzed based on jonathan cohen's theory and from two structural and semantic perspectives. semantic deviation includes the literary devices of expression, i.e., metaphor, metonymy, irony, and simile, while structural deviation is expressed in fronting, tailing, omission, iltifat, and prolixity. in this research, which was carried out using a descriptive and analytical method, the extent of the effect of words and sentences having the fatḥah on the lexical and semantic beauty of the first three ajza of the holy qurʾān was determined, and on the other hand, by examining examples of ayahs, it was shown how one can find the new meanings of objects through focusing on deviation.