تحلیل گفتمان‌شناختی گفتمان‌نماها در قرآن کریم: به سوی معرفی الگوی مدیریت گفتمان بر اساس متون قرآنی

ترکیب عناصر زبانی مانند قیود، جملات کوتاه، افعال، حروف اضافه، ربط و عطف به ایجاد عناصری فرازبانی به نام گفتمان‌نما می‌انجامد که در خدمت مدیریت گفتمان می‌باشند. این پژوهش بر آن است تا با رویکردی توصیفی و تطبیقی به بررسی ابعاد استفاده از پیچیده‌ترین، پرکاربردترین و موثرترین عناصر فرازبانیگفتمان‌نماها بر اساس نظریه گفتمان‌شناختی انسجام، گامی مقدماتی در کشف و شناسایی الگوی مدیریت گفتمان در قرآن کریم بر دارد و چارچوب آن را توصیف کند؛ لذا 6 جزء قرآن کریم به صورت تصادفی برای تجزیه و تحلیل انتخاب شد تا به پاسخ سوالات در باره نوع گفتمان‌نماها و توزیع فراوانی آن‌ها دست یابیم. پیکره پژوهش دارای 16906 کلمه بود. یافته‌های مطالعه به کشف الگویی چهاروجهی در مدیریت گفتمان در قرآن کریم منجر شد که روابط چهارگانه گفتمانی ذیل را معرفی می کنند: استنباط، تفصیل، تقابل و توالی. ابعاد یافته‌ها تجزیه و تحلیل شد و کاربردهای مختلف در حوزه‌های آموزش، پژوهش، تدوین مطالب درسی و فرهنگ نگاری بحث و بررسی شد.

A DiscourseOriented Approach to the Analysis of Discourse Markers in the Holy Qur’an: Towards Introducing a Discourse Monitoring Model Based on Qur’anic Texts

AbstractDesigning and introducing models for conducting research based on theoretical perspectives comprise the principles and foundations of descriptive, qualitative, and explorative studies. It is one of the current procedures in discourse and pragmatic studies which are generally based on corpusbased studies. Discourse markers are metalinguistic elements made up of prepositions, coordinators, conjunctions, adverbs, and short sentences. Discourse markers are applied in order to establish relationships between different units of discourse in human communication. The present research aimed to investigate and analyze the most complex, frequent, and effective metalinguistic elements, i.e. discourse markers, on the basis of coherence theory in discourse to explore and discover a discourse monitoring model on the basis of Qur’anic texts. To this end, 6 sections of the Holy Qur’an were randomly selected for the purpose of analysis. The corpus consisted of 16906 words. The analysis of the corpus produced a four plane of talk framework representing four types of discourse relations comprising inference, elaboration, contrast and temporal sequence. Different aspects of the findings were discussed, and different implications for education, research, material development, and lexicography were considered.