بررسی فنّی «حسن ابتدا» و «براعت استهلال» و «حسن ختام» در قصّه‌های قرآن (موردپژوهانه، داستان حضرت موسی و یوسف (علیهما السَّلام))

براعت استهلال، حسن ابتدا و براعت ختام از صنایع معنوی بدیع می باشد که در زیبا سازی متون نظم و نثر ادبی و جلب توجه مخاطب و همراه کردن او با داستان، نقش عمده ای را ایفاء می کند. تنوع در شیوه های آغازین کلام و انسجام معنایی میان مقدمه و متن اصلی و خاتمه در داستان یکی از نشانه های توانمندی ادیب یا سخنور در خلق اثر است. قرآن کریم که به عنوان کلام خالق و معجزه بی بدیل پیامبر رحمتr است،  دل ها را جذب عظمت بیان خود کرده و گوش جان را مسحور سخن خویش می سازد. یکی از نشانه های اعجاز قرآن کریم فواتح و خواتم سوره ها است که با کلمات و عباراتی زیبا و جذاب آغاز می گردد و با اشاره ای لطیف و متناسب، مقصود سور ها را بیان می کند و با این شیوه های بیانی، خستگی و ملالت را از مخاطب خود می زداید. همچنین داستان های قرآن نیز از لحاظ ساختار کلام با شیوه های مختلفی آغاز می گردد. مقدمه داستان های قرآن متنوع بوده و از جذابیت هنری ویژه ای برخوردار است و با شیوه های بیان منحصر به فرد خود، در خواننده ایجاد شوق و انگیزه می کند. همچنین انسجام الفاظ، موسیقی درونی، ارتباط تنگاتنگ معنایی و تناسب میان مقدمه و متن اصلی و خاتمه داستان، تاثیر بسزایی در جلب توجه خواننده داشته و او را در فراز و نشیب صحنه های داستان با خود همراه می کند.

A Technical Analysis of Good Beginning, Prologue and Good Ending: the Case of Qur’anic Storiesof Prophet Musa and Prophet Yusuf (UTBP)

Prologue (bera’te istihlal), good beginning (husne ibtida), and good ending (husne khitam) are among the semantic literary devices of badīʿ that play a major role in the beauty of literary prose and poetry, attracting the attention of the audience and compelling it to accompany with the story. The variety in the way to begin a text and the semantic coherence between the introduction, the body and the ending in a story is one of the hallmarks of the ability of the literator and the eloquent in the creation of a work. The Holy Qur’an as divine words and the unparalleled miracle of the Prophet of mercy (PBUH) has absorbed hearts to the glory of its expression mesmerizing the ears of the soul. One of the indicators of the Qur’anic miracle is the beginnings and the endings of the surahs that start with attractive words and expressions, articulating the intended messages of each surah using lively and appropriate references and suggestions hence rubbing off tiredness from the audience. In addition, Qur’anic stories similarly begin in different ways. The introductions of Qur’anic stories enjoy diversity and a special artistic appeal, arousing enthusiasm and motivation among the readers using its idiosyncratic expressional methods. Besides, the coherence of the words, internal music, close semantic relationship, and proportionality between introduction, body and ending of the story plays an influential role in catching the attention of the readers, and making them interested in accompanying the ups and downs of the story scenes.