تحلیل مبانی زبان تمثیلی قرآن

یکی از شاخه های زبان قرآن، زبان تمثیلی در برخی از گزاره های قرآنی است. مراد از تمثیلی بودن زبان قرآن بیان حقایق قرآن در قالبی ادبی و هنری است. ارائه  این نوع  زبان، خیال‌بافی و توهّم نیست. در این تحقیق با روش توصیفیتحلیلی و بر اساس داده ها و اطلاعات حاصل از مطالعات کتابخانه ای، روشن می گردد که تمام حقایق قرآن معرفت بخش و واقع نما است و هیچ گونه خیال‌بافی و کذبی در بیان گزاره های قرآن وجود ندارد.  همچنین به این سوال پاسخ می دهد که زبان تمثیلی قرآن دارای چه اصول و مبانی است؟ که در این جستار بر اساس این پژوهش، مبانی زبان تمثیلی قرآن همچون: گذر از تنگنای معنای حقیقی؛ نیازمندی به دلیل و قرینه؛ اشاره آیات قرآن به ماورای آن؛ چندمعنایی در آیات قرآن؛ سازگاری با ضوابط قطعی عقلی و شرعی مورد تحلیل و بررسی قرار می گیرد. اگر مبانی نظریه زبان تمثیلی قرآن به گونه ای دقیق و درست تبیین گردد، زمینه مناسبی برای دست یابی به تفسیر درست آیات قرآن فراهم خواهد شد؛ لذا بررسی زبان تمثیلی قرآن و مبانی و لوازم آن به شدّت ضروری می‌نماید و نتایجی که از این بررسی به دست می آید این است که نه تنها تمثیل در قرآن تخیل و کذب نیست بلکه ثابت می کند که گزاره های  قرآن واقع گرا و معرفت بخش است؛ حقایقی را در قالب زبانی ادبی و هنری بیان می کند که در عین اشاره به معنای عمیق و باطنی، هم زمان به معنای سطحی و ظاهری نیز اشاره دارد.

An Analysis of the Principles of the Allegorical Language of the Qur’an

One of the linguistic styles of the Qur’an is the use of allegorical language. Being allegorical means expressing the Qur’anic truth in a literary and artistic manner and this type of language is by no means fantasy and delusion. In the present descriptiveanalytical study, which draws its analysis on library data, it turned out that the whole Qur’anic truth is insightful and real and there is no fantasy and falsehood in Qur’anic propositions. Furthermore, this study attempted to answer the question of identifying the principles of the allegorical language of the Qur’an. Therefore, this article reports the analysis of the principles of the Qur’anic allegorical language such as going beyond the impasse of discovering the real meaning, the need for reasons and clues, Qur’anic ayahs’ pointing to their inner meanings, polysemy in Qur’anic ayahs, and consistency with definite rational and canonical principles. A meticulous and accurate explication of the principles of the theory of the allegorical language of the Qur’an will set the ground for correct interpretation of the ayahs, hence the critical necessity of investigating the allegorical language of the Qur’an as well as its principles and requirements. The findings of this study indicate that allegories in the Qur’an, while expressing truth in literary and artistic forms that convey both exterior and interior meanings, are not fantasy and false but prove that Qur’anic propositions are genuine and discerning.