رضایت شغلی و عوامل مرتبط با آن(مطالعۀ موردی پرسنل کادر مرزبانی استان ایلام)

منابع انسانی، زمانی مفید و کارآمدند که از روحیۀ قوی، شادابی زیاد و رضایتمندی مناسب برخوردار باشند؛ به همین سبب، عملکرد کارکنان سازمان به‌میزانی زیاد، نشات‌گرفته از میزان رضایت شغلی آن هاست. هدف از این پژوهش، بررسی رضایت شغلی و عوامل مرتبط با آن در‌میان پرسنل کادر مرزبانی استان ایلام است. این تحقیق از‌نوع توصیفی- پیمایشی است و جامعۀ آماری مورد‌مطالعه در آن را پرسنل کادر مرزبانی استان ایلام (شهرستان ‌های مهران و دهلران) به‌تعداد 935 نفر تشکیل می‌دهند که از این تعداد، 215 نفر به‌عنوان نمونۀ آماری انتخاب شده‌اند. برای گردآوری داده ها از دو پرسشنامۀ جمعیت‌شناختی و پرسشنامۀ استاندارد رضایت شغلی اسمیت، کندال و هالین (jdi) با تغییر‌هایی جزئی استفاده شده و آلفای کرونباخ برای پرسشنامه به‌میزان 66/94 درصد به‌دست آمده است. داده ها با استفاده از نرم‌افزار spss و با بهره‌گیری از روش ‌های آماری ضریب هم‌بستگی پیرسون و آزمون‌های ناپارامتری (آزمون خی- دو و ضریب تواقفی پیرسن) تجزیه و تحلیل شده‌اند. در این فرایند، رضایت شغلی به‌میزان 24/3 به‌دست آمد که این رقم نشان می دهد رضایت شغلی مرزبانان در استان ایلام، متوسط به بالاست. یافته‌های این تحقیق نشان می‌دهد عواملی مانند تعداد فرزندان، درجۀ نظامی، مقطع تحصیلی، وضعیت تاهل، متوسط درآمد ماهیانه، وضعیت استخدامی، نوع منزل مسکونی، وسیلۀ ایاب و ذهاب، نوع سکونت و فاصلۀ محل سکونت تا محل خدمت بر رضایت شغلی مرزبانان، موثرند؛ ولی عواملی شامل سن، سابقۀ خدمت، رشتۀ تحصیلی در دبیرستان، رشتۀ تحصیلی دانشگاهی، شغل همسر، مدرک تحصیلی همسر و دانشگاه محل دریافت مدرک با رضایت شغلی رابطه‌ای ندارند؛ همچنین عواملی شامل سرپرست، همکاران، پیشرفت، پرداخت و کار با رضایت شغلی، رابطۀ مثبت، معنادار و مستقیم دارند و در این میان، میزان هم‌بستگی عامل کار با رضایت شغلی در مقایسه با دیگر عوامل، 76/0 و دارای قوی‌ترین هم‌بستگی است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهند هرچه میزان پرداخت، تعداد همکاران و پیشرفت آنان بیشتر باشد، طبیعتاً رضایت از شغل در‌میان پرسنل مرزبان افزایش می‌یابد؛ بدین ترتیب، این مطالعه از برخی جهات، کاملاً منطبق با نتایج حاصل از پژوهش‌های قبلی است. به‌طور کلی، یافته های این تحقیق در چهارچوب کلی مدل‌های مفهومی حاصل از پژوهش‌های گذشته قرار دارند؛ ولی ارتباطات قوی تر و مهم‌تر بیشتر در‌حوزۀ عوامل مدیریتی وجود دارد که لزوم توجه بیشتر به رضایت شغلی را مطرح می‌کند.