پیامدهای امنیتی قرارداد الجزایر

مقاله حاضر ابتدا با بررسی مناسبات تاریخی ایران و عراق از بدو تاسیس کشور اخیر، زمینه هایی را که به قرارداد 1975 الجزایر میان دو کشور ایران و عراق انجامید مورد بررسی قرار می دهد و در گام بعدی به بررسی پیامدهای امنیتی قرارداد مذکور می پردازد. این مطالعه نشان داد اگر چه با انعقاد قرارداد الجزایر در سال 1975 به ظاهر اختلافات دو کشور پایان یافت، اما با توجه به این واقعیت که رویکرد صدام به این قرارداد نه یک استراتژی، بلکه یک تاکتیک فرصت طلبانه‌ محض بود که رژیم بعث زیر فشار جنگ با کُردها ناچار به پذیرش آن شده بود، راهی دراز تا صلح نهایی زمان باقی بود. این قرارداد پیامدهای امنیتی متفاوتی برای طرفین درگیر به دنبال آورد. در خصوص پیامدهای امنیتی مثبت قرارداد برای ایران جای بحث هست؛ و آن را از دستاوردی که به اختلافات 42 ساله‌ مرزی پایان داد تا قراردادی که رژیم بعث را از نابودی رهایی بخشید، متفاوت تفسیر کرده اند، رژیمی که هشت سال بعد جنگی هشت ساله به ایران تحمیل نمود و امنیت ایران را در تمام عرصه ها به چالش کشید. حاصل بررسی های انجام گرفته در این مقاله نشان می دهد، قرارداد الجزایر در نتیجه‌ وجه مصالحه قراردادن کردها توسط شاه در کوتاه مدت برای دو کشور دستاوردهایی به دنبال داشت تا آن که در شهریور 59 با تجاوز عراق به ایران اعتبار خود را از دست داد.