تحلیل فضایی شاخص‌های توسعه نواحی مرزی (مطالعه موردی: دهستان‌های شهرستان تربت‌جام)

توسعه متجانس در بخش های مختلف یک کشور و به ویژه در قلمروهای مرزی به دلیل حساسیت ژئوپلیتیکی، از اهمیت خاصی برخوردار است. توسعه امنیت پایدار در مناطق مرزی شرق کشور به‌عنوان یکی از دغدغه‌های اصلی حکومت‌ها مطرح بوده و تاکنون استراتژی‌های فراوانی برای توسعه مناطق مرزی در نظر گرفته‌شده است. درواقع آنچه می‌تواند امنیت پایدار را در مرز تضمین کند توسعه متوازن و پایدار نواحی مرزی است، هدف این پژوهش بررسی میزان توسعه‌یافتگی دهستان‌های شهرستان تربت جام است. روش تحقیق توصیفی تحلیلی و روش جمع آوری داده ها، کتابخانه ای است. برای تعیین و تحلیل سطوح توسعه یافتگی، از مدل vikor با انتخاب 51 شاخص در قالب 9 بعد در سطح دهستان‌های شهرستان تربت جام استفاده‌شده است. با بهره‌گیری از نرم افزارهای excel و arc gis، نقشه های تحلیل فضایی توسعه در دهستان‌های موردمطالعه ترسیم‌شده است. نتایج رتبه بندی نهایی بر اساس مدل vikor نشان داد که دهستان‌های دشت جام و کاریزان نسبت به دیگر دهستان‌ها از سطح توسعه بیشتری برخوردارند و دهستان‌های صالح آباد و جنت آباد به ترتیب، کم برخوردارترین دهستان‌های شهرستان می باشند. همچنین، یافته های حاصل از cv تمامی ابعاد نشان داد که دهستان‌های موردمطالعه، در ابعاد سیاسی اداری بسیار ناپایدار هستند و در بعد بهداشتی درمانی نسبت به سایر ابعاد از پایداری بیشتری برخوردارند.

Spatial analysis of development indicators of border areas(Case study: TorbateJameh rural districts)

Abstract Background and Aim: Significant development in different parts of a country, especially in the border areas, is of particular importance due to its geopolitical sensitivity. The development of sustainable security in the eastern border areas of the country has been one of the main concerns of governments and so far many strategies for the development of border areas have been considered. For this reason, this study intends to examine the level of development of the villages of TorbateJam city and identify the deprived and privileged villages of the city Method: The descriptiveanalytical research method and data collection method is library. To determine and analyze the levels of development, Vikor model has been used by selecting 51 indicators in the form of 9 dimensions in the rural areas of TorbateJameh city. Using Excel and Arc GIS software, developmental spatial analysis maps are drawn in the study area. Results and Results: The final ranking results based on Vikor model showed that DashteJameh and Karizan villages have a higher level of development than other villages and Salehabad and Janatabad villages are the least developed villages in the city, respectively. Be. Also, findings The CV of all dimensions showed that the studied villages are very unstable in politicaladministrative dimensions and have more stability in healthtreatment dimension than other dimensions.