تحلیل نقوش سفال های دوره سلجوقیان با تاکید بر بازتاب «طراز» در پوشاک پیکره ها

نقوش سفالینه های دوره سلجوقیان بازتابی از باورها، اعتقادات و ذوق تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگانی است که در سایه حمایت حکمرانان آن دوره توسعه و تکامل یافت و باعث ایجاد تنوع فراوانی در آن نقوش گردید. از نقوش خاص آن دوره که در تصاویر زیادی از سفالینه‌های دوران اسلامی بر بازوی لباس برخی از زنان و مردان به چشم می‌خورد «طراز» است. طراز در حکم مدال افتخار و نشان دهنده وفاداری اشخاص به حکومت بود که توسط حکم‌رانان به افراد عالی‌رتبه و درباری اهدا می‌شد. سوال اصلی پژوهش این است که  نمایش طراز بر لباس پیکره‌ها، حامل چه مفاهیم و کارکردهایی است؟ پژوهش حاضر بر آن است تا با استفاده از روش توصیفی-تحلیلی و جمع آوری اطلاعات به صورت کتابخانه ای به بررسی و تحلیل تصاویر سفال هایی از دوره سلجوقیان بپردازد که منقش به طرازند. یافته های پژوهش نشان می دهد که در دوره سلجوقیان طراز از جایگاه والایی برخوردار بوده و در آثار هنری از جمله سفال، ذوق و خلاقیت هنرمندان تحت حمایت اشراف، بستر مناسبی را برای خلق طراز روی پوشاک زنان و تصاویر داستان های افسانه ای، حماسی و ادبی آن دوره ایجاد می کرد که بر مقام و جایگاه اجتماعی مالک ظرف تاکید داشت.

analysis of seljuk era pottery patterns with emphasis on the reflection of taraz in the clothing of the figures

pottery patterns of the seljuk period are a reflection of the beliefs, opinions and tastes of producers and consumers, which developed under the support of the rulers of that period, and a great variety of types and patterns were created, so that in many images of pottery of the islamic period on the arms of some women and men’s clothes taraz can be seen. &taraz& was a medal of honor and showing the loyalty of individuals to the government, which was awarded by rulers to high-ranking and courtiers. the main question of the research is, what concepts and functions does the display of the style on the clothes of the figures carry? the present research aims to investigate and analyze the seljuk period pottery images that have the image of taraz by using the analytical descriptive method and collecting information in a library form. the findings of the research show that in the seljuk period, taraz had a high status and in works of art, including pottery, the creativity of artists supported by the aristocracy provided a suitable platform for the creation of tarz on women’s clothing and images of legendary, epic, and literary stories it that era which emphasized on the status and social position of the owner of the container.