نوگرایی و رئالیسم در اندیشه‌های سیدعظیم شیروانی و تاثیر آن در محتوای نشریات قفقاز در اوایل قرن بیستم (مطالعه موردی؛ نشریه‌ی ملانصرالدین)

سید عظیم شیروانی یکی از پیشگامان نوگرایی و رئالیسم در میان مسلمانان قفقاز بود که با باورهای اشتباه و سنت گرایانه ی جامعه ی خویش به مبارزه پرداخت و با اشاعه ی اندیشه های نوگرایانه در ایجاد مدارس نوین، تدریس علوم جدید در مدارس، مبارزه با خرافات و تعالیم سنتی موجود در جامعه در تغییر وضعیت زندگی مسلمانان قفقاز نقش مهمی داشت. اندیشه های واقع گرایانه ی شیروانی در میان شاگردان و هم عصران رئالیست وی مورد توجه قرار گرفت و در محتوای مطبوعات آن عصر از جمله نشریه ی ملانصرالدین انعکاس یافت. این پژوهش برآن است تا با روش توصیفی-تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه ای و آرشیوی به تاثیر اندیشه های رئالیستی سید عظیم شیروانی در محتوای نشریه ی ملانصرالدین بپردازد. یافته های پژوهش حاکی از آن است که افکار و اندیشه های رئالیستی سید عظیم شیروانی و اقدامات وی در راستای تبلیغ نوگرایی و رئالیسم در قفقاز نقش مهمی در توجه نشریه ملانصرالدین به واقع گرایی و اصول جدید داشت و این نشریه با پشتوانه ی نظری اندیشه های رئالیستی شیروانی، تاثیر زیادی در مبارزه با خرافات و نیز حیات سیاسی، فرهنگی و اجتماعی مسلمانان قفقاز داشت.

Modernity and Realism in the Thoughts of Sayed Azim ShirvaniAnd its impact on the content of Caucasia publications in the early twentieth century(Case Study: Mollanasreddin Magazine)

Sayyed Azim Shirvani was one of the pioneers of modernity and realism among Caucasian Muslims who fought against the erroneous and traditionalist beliefs of his community. He played an important role in changing the living conditions of Caucasian Muslims by spreading modernist ideas in creating new schools, teaching new sciences in schools, fighting superstitions and traditional teachings in society. Shirvani’s realistic ideas were noticed among his students and all his realist contemporaries and were reflected in the content of the press of that time, including the magazine &Mollanasreddin&. This research intends to deal with the influence of Seyyed Azim Shirvani’s realist ideas in the content of Mollanasreddin magazine by descriptiveanalytical method and relying on library and archival sources. The findings of the study indicate that the realist thoughts and ideas of Sayyed Azim Shirvani and his actions to promote modernity and realism in the Caucasus, played an important role in the attention of Mollanasreddin to realism and new principles. This publication, with the theoretical support of Shirvani’s realist ideas, had a great impact on the fight against superstition as well as the political, cultural and social life of the Muslims of the Caucasus.