فرآیند شکل‌گیری ساختار نیروهای ایرانی و فراملیتی شاغل در شرکت نفت انگلیس و ایران درمناطق نفت‌خیز خوزستان ( از پیدایش نفت تا نهضت ملی شدن صنعت نفت ) 1330 – 1287 ش/1951-1908م

با واگذاری امتیاز نامه ی نفت به ویلیام ناکس دارسی در سال 1280ش/1901م و در پی آن کشف نفت در میدان نفتون مسجد سلیمان در خرداد ماه 1287ش/1908م وتاسیس پالایشگاه آبادان درسال 1291ش/1912م، هسته های اولیه ی نیروی انسانی شاغل در حوزه های نفتی مناطق نفت خیز خوزستان شکل گرفت. از آن پس نیروهای انسانی از خارج و داخل ایران به منظور اشتغال در تاسیسات نفتی به مناطق نفت خیز خوزستان مهاجرت نمودند. پژوهش پیش رو با تلفیق روش توصیفی – تحلیلی و روش آماری (کلیومتریک) و با استفاده از اسناد، منابع دست اول تاریخی و تحقیقات جدید در پی پاسخی برای این سوال است که نیروهای انسانی شاغل در صنعت نفت ایران از ابتدا تا ملی شدن این صنعت در سال 1330ش/1951م بر اساس چه معیارهایی استخدام و سازمان دهی می شدند؟ یافته های پژوهش حاکی است که نیروهای شاغل در صنعت نفت ایران در مناطق نفت خیز خوزستان را می توان در دو دسته نیروهای ایرانی (کارگران – کارمندان) و نیروهای خارجی مورد بررسی و ارزیابی قرار داد.

The process of forming the structure of Iranian and transnational forcesEmployed in the Anglo-Iranian Oil Company in the oil-rich regions of Khuzestan(From the emersion of oil to the movement of nationalization of the oil industry: 1287-1330 / 1908-1951)

With the transfer of the oil concession to William Knox Darcy in 1901, followed by the discovery of oil in the Masjed Soleyman oil field in June 1908 and the establishment of the Abadan refinery in 1912, the primary nuclei of the manpower working in Oil fields were formed in the oilrich regions of Khuzestan. Since then, manpower from outside and inside Iran has migrated to the oilrich areas of Khuzestan to work in oil facilities. The present study, by combining descriptiveanalytical method and statistical method (cliometric) and using documents, historical sources and new research, seeks to answer the question that the human resources working in the Iranian oil industry from the beginning to the nationalization of this Industry in 1330/1951 AD, according to what criteria were hired and organized? Findings indicate that the forces working in the Iranian oil industry in the oilrich regions of Khuzestan can be studied and evaluated in two categories of Iranian forces (workersemployees) and foreign forces.