روابط مذهبی ایران و عثمانی در دوره نادرشاه افشار

تاکنون پژوهش‌های دامنه‌داری در زمینه پیدایش‌، خیزش و افول مسائل مذهبی در دوره نادرشاه افشار صورت گرفته است؛ اما هنوز زوایای ناگفته بسیاری نزد مورخان و محققان اسلام وجود دارد. آنچه مقرر است در این وجیزه بررسی شود، زاویه‌ای متفاوت و دغدغه‌ای پنهان برگرفته از این پرسش است که روابط مذهبی ایران و عثمانی در دوره نادرشاه چگونه است؟ نخستین فرضیه‌ای که به ذهن متبادر می‌شود، آن است که نادر با ابداع مذهب جعفری تلاش می‌کرد که اوّلاً قلمرو ایران را به پیش از دوران صفوی بازگرداند و ثانیاً خود، مقام برترین حاکم جهان اسلام را کسب کند. در این پژوهش، تصویری کلّی از روابط فکری مذهبی میان ایران و عثمانی از زمان برگزاری شورای مغان، و سپس، مجمع مذهبی نجف و پس از آن، صلح نهایی وی با عثمانی مورد بررسی و دقت قرار می‌گیرد‌. در پایان نیز اثبات شده که هدف نادر از برقراری این روابط، رسیدن به توسعه‌طلبی ارضی و تبدیل شدن به برترین حاکم مسلمان بود؛ هرچند وی به طور کامل به اهدافش نرسید و در نهایت، با عثمانی کنار آمد. روش بررسی در این پژوهش، متناسب با روش‌های معمول تاریخی، توصیفی تحلیلی می‌باشد.