واکاوی تاثیرات نوسازی دولتی بر وضعیت سیاسی اجتماعی زنان افغانستان؛ با تاکید بر متن قوانین اساسی

برنامه نوسازی افغانستان، هم‌زمان با نوسازی در ایران و ترکیه شروع شد و طبقات و اقشار اجتماعی این کشور را تحت تاثیر قرار داد. متولی این امر، دولت و بازنمود آن، تدوین و تصویب هفت سند قانون اساسی بوده است. در این میان، وضعیت زنان افغانستان، متاثر از سرشت دولتیِ نوسازی بوده است. مقاله­ حاضر، با واکاوی متن قوانین اساسی افغانستان و اتکا به نظریه مدرنیته­های چندگانه آیزنشتات، درصدد واکاوی این مسئله است که فرازوفرودهای نوسازی دولتی افغانستان طی سال­های 1919 تا 2005م (13841298ش)، چه تاثیراتی بر وضعیت سیاسی اجتماعی زنان افغان برجای گذاشته و بازنمود این امر، در قوانین اساسی این کشور چگونه بوده است؟ طبق فرضیه نوشتار، برنامه نوسازی دولت­های افغانستان در خصوص وضعیت زنان، به دلیل عدم مطابقت با بافتار سنّتی مذهبی جامعه، مسیری از افراط و تفریط را طی نموده است. یافته­های پژوهش نشان می­دهد که ارائه برنامه­های توسعه سکولاریستی، کمونیستی و یا قرائت­های جزمی و سلفی رادیکال، از مهم­ترین مشکلات برنامه‌های نوسازی در افغانستان در حوزه پیشرفت وضعیت سیاسی اجتماعی زنان بوده است. ازاین‌رو، با وجود آنکه نوسازی دولتی، دستاوردهایی را به همراه داشته است، اما عدم درک مقتضیات بومی و بافت سنّتی جامعه­ افغان، سبب افزایش مقاومت­ها و ناسازه­هایی در این حوزه شده است.