تاریخ روابط اقتصادی ایران و آلمان در دوره قاجار (با تکیه بر حوزه خلیج‌فارس)
|
|
|
|
|
|
|
|
نویسنده
|
حاجیان پور حمید ,امیری حیدر
|
|
منبع
|
مطالعات تاريخي جهان اسلام - 1395 - دوره : 4 - شماره : 8 - صفحه:77 -110
|
|
چکیده
|
خلیج‌فارس در طول تاریخ، مورد توجه کشورهای منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای قرار داشته‌است. این منطقه از آن‌جا که ادامه‌ی آب‌های اقیانوس هند است، در قرن نوزدهم مورد توجه کشورهای استعمارگر اروپایی قرار گرفت و موجب افزایش اهمیت این آبراه و به‌ویژه بنادر و جزایر آن شد. در اواخر قرن نوزدهم، آلمان‌ها برای نفوذ در ایران و به دست آوردن جایگاه سیاسی و اقتصادی در خلیج‌فارس تلاش‌هایی را آغاز کردند. یکی از روش‌های نفوذ آلمان‌ها در خلیج‌فارس، توجه بیشتر به روابط بازرگانی و اقتصادی بود. آلمان‌ها سعی کردند با فرستادن هیات‌های تجاری و بازرگانی، بر بازرگانی خلیج‌فارس تسلط یابند ولی در سایه اقتدار انگلستان نتوانستند جایگاه مناسبی برای خود در خلیج‌فارس ایجاد کنند. ناصرالدین‌شاه قاجار برای مقابله با نفوذ و مداخله نمایندگان روس و انگلیس در امور داخلی کشور و ایجاد تعادل در سیاست خارجی و حفظ استقلال، درصدد برآمد یک دولت دیگر اروپایی را در سیاست ایران ذی‌نفع کند. به دنبال دیدار ناصرالدین‌شاه قاجار از آلمان در سال 1290ه.ق/ 1873م. عهدنامه مودت تجارت بین ایران و آلمان در سن‌پترزبورگ منعقد و به دنبال آن روابط اقتصادی ایران و آلمان آغاز شد. این مقاله که به روش توصیفی – تحلیلی و با استفاده از منابع کتابخانه‌ای و اسناد تهیه شده است در صدد بررسی جایگاه آلمان در فعالیت‌های اقتصادی خلیج‌فارس در بیستم می‌باشد. با توجه به نتایج این مقاله، آلمان‌ها در یک دوره کوتاه‌مدت ولی پربار توانستند تجارت خلیج‌فارس را در بین سال‌های انقلاب مشروطه تا جنگ اول جهانی به دست گیرند.
|
|
کلیدواژه
|
ایران، آلمان، قاجار، بنادر خلیج فارس، نیروی سوم، تجارت
|
|
آدرس
|
دانشگاه شیراز, گروه تاریخ, ایران, دانشگاه شیراز, ایران
|
|
پست الکترونیکی
|
historyamiri.53@gmail.com
|
|
|
|
|
|
|