بررسی و نقد تاریخ سند محمدبن معصوم بکری

سند در بین ولایات شبهقاره هند دارای بیشترین تاریخهای محلی به زبان فارسی است. اگرچه سابقه تاریخنگاری محلی فارسی در آنجا با برگردان فتحنامه سند مشهور به چچنامه از عربی به فارسی به اوایل قرن هفتم هجری میرسد؛ اما در واقع اولین نوشته مستقل محلی سند به زبان فارسی، تاریخ سند میرمعصوم معروف به تاریخ معصومی میباشد. بنابراین سوال پژوهش این است که اثر مذکور دارای چه ویژگیهایی بوده و مطالب آنچه اهمیتی دارد. (سوال) به نظر میرسد تاریخ سند میرمعصومی در بسیاری از مطالب راجع به سند منبع اول تالیفات بعدیِ تاریخ محلی منطقه بوده بهطوریکه سایر تواریخ در این مورد بهره بسیاری بردهاند. (فرضیه) غرض، ارائه مشابهتهای تاریخی، فرهنگی و معنوی سند با اندیشههای ایرانی و اسلامی، مولفههای متعددی، مانند تعالیم و آموزههای ادبی، اخلاقی و اجتماعی در رشد و شکوفایی تالیفات به زبان فارسی از جمله درزمینه تاریخنگاری است. (هدف) مقاله به شیوه توصیفی و تحلیلی (روش) به این نکته دستیافته که تاریخ سند معصومی بیشتر به فتح سند توسط مسلمانان، حکومتهای سند از آغاز تا بابریان، انتقال حاکمیتهای محلی به امپراتوری تیموری، اقوام ساکن سند و مهاجرین به آنجا و شخصیتهای متنفذ و مقتدر از جمله حکام و فرهیختگان ازجمله ادبا و اهل علم توجه کرده است، البته مسائل اجتماعی و مردمی نیز به صورت کمرنگ دیده میشود. (یافته)