پیوندهای آیین خنیاگری با آیین جوانمردی

به نظر م یرسد برای موسیقی دانان فتو تنام های نوشته نشده است. این نبود احتمالی را م یتوان چنین تفسیر کرد که اهل اینهنر یک صنف به شمار نم یرفت هاند؛ نیز این گمان دور از ذهن نیست که اگر صنف موسیق یدان در عمل وجود داشته، منع مذهبیو حرمت غنا مانع از نوشتن فتو تنامه برای آنان بوده است.اما در برخی رسالات موسیقی، بخشی به «نصایح موسیقاری » یا شیوه «سلوک این فنّ شریف » یا «آداب مجالس » اختصاصدارد که به پیروی از قابو سنامه از آن با عنوان کلی «آیین خنیاگری » یاد م یکنیم. این مطالب را م یتوان به دو بخش کلی تقسیمکرد: نخست، پیشنهادها و تمری نهایی برای بالا بردن توانای یهای فنی است؛ دوم، توصی ههای اخلاقی به هنگام حضور در مجالساست که برخی از این اصول چون راز پوشیدن، خو شخوی و متواضع و راست قول بودن و دوری از طمع و تکبر و حسد، وصایاییاست که در فتو تنام ههای دیگر پیش هه ا نیز دیده م یشود.بخش دیگری از مطالب رسالات موسیقی که با فتو تنام هها قابل قیاس است، نسبت دادن برخی مقامات و عملیاتموسیقی به پیامبران و نیز حکیمان مقبول در فرهنگ اسلامی چون فیثاغورس و افلاطون و ارسط وست که یادآور این نکته درفتو تنام ههاست که سرسلسله هر پیشه را یکی از پیامبران یا صلحا قرار داده اند.در این مقاله کوشش شده که آنچه درباره آیین خنیاگری )یا عناوین مشابه( در قابو سنامه )سده پنج مق( و نیز رسالاتموسیقی کنزالتحف )سده هشت مق(، جام عالالحان )سده نه مق( و بهج تالروح )سده یازده مق( و رساله موسیقی امیرخان گرجی)سده دوازده مق( آمده، بررسی شود و در مواردی با وصایای اخلاقی فتو تنام هها مورد مطالعه تطبیقی قرار گیرد.