بررسی نمودهای پویانمایانه در پاره‌ای از شخصیت‌های نگاره‌های سلطان‌محمد نقاش

یکی از نگارگران شاخص ایرانی که به تجسم فضاهایی سرشار از فانتزی و خیال ناب در نگاره‌هایش پرداخته است، سلطان‌محمد نقاش، از نگارگران مکتب تبریز دوم است. این پژوهش سعی در بررسی این نگاره‌ها از منظر فانتزی حرکتی دارد؛ پرسش مورد نظر نگارنده عبارت است از: «جلوه‌های پویانمایانه موجود در شخصیت‌های انسانی آثار سلطان محمد، به چه صورت و اسلوبی نمود یافته‌اند؟» هدف از این پژوهش نیل به یک ساختار معنادار و شیوه هدفمند در ترسیم پیکره‌های انسانی و نیز دستیابی به یک روش منسجم و قابل تعمیم در بدنه هنرهای تصویری معاصر ایران است. روش پژوهش بر پایه مطالعه توصیفی تحلیلی پیکره‌نگاری سلطان محمد بوده و رویکرد دوسویه ساختارگرا معناشناختی در پیش گرفته است. ماحصل این مطالعه به درک و دریافت شیوه اغراق و دگرگونه‌سازی خاص سلطان‌محمد در ترسیم پیکره‌ها بر اساس معنای موردنظر نگاره و پیش‌بینی نحوه حرکت برای پیکره‌های یادشده انجامیده است.

Study of Animated Manifestations in Some of the Characters in the Paintings of Sultan Mohammad

In the Persian traditional painting, we confront a special view. It changes the coordinates of our visual comprehension in order to abshact from matter and representation of realities which are cryptographic behind that, and it changes the known rules of seeing and accepting. In a fantastic atmosphere such as Persian painting, there is a special system which the whole of qualities are affected by it.The ldquo;Movement ldquo; as an important element is one of those elements. Persian painter who is affected by rich Persian philosophy and literature, notes the ldquo;Movement rdquo; as an important matter and although he hasn rsquo;t any tools for actual ideogram of ldquo;Movement ldquo;, he tries to express his sightly moves in 2D paper, that rsquo;s his equipment in best conditions. All of the exaggerates and stylizations which applied on the human figures are special movement creators.One of the leading Iranian painters who has embodied spaces full of fantasy and pure imagination in his paintings, Sultan Mohammad Naghash, is one of the painters of Tabriz II school. This study tries to examine these images of motion fantasy; The author rsquo;s question is: ldquo;In what form and style are the animated effects in the human characters of Sultan Muhammad rsquo;s works manifested? rdquo; The purpose of this study is to achieve a meaningful structure and purposeful method in drawing human figures and also to achieve a coherent and generalizable method in the body of contemporary Iranian visual arts. The research method is based on the descriptiveanalytical study of Sultan Mohammad rsquo;s iconography and adopts a twoway structuralistsemantic approach. The result of this study is to understand and receive the method of exaggeration and special transformation of Sultan Mohammad in drawing the figures based on the intended meaning of the drawing and predicting the way of movement for the mentioned figures.