بنیان‌های تاریخی و مفهومی رویکرد آبی واربورگ به تصویر

آبی واربورگ از کلیدی‌ترین و الهام‌بخش‌ترین چهره‌های سنت آلمانی تاریخ‌نگاری هنر است. اگرچه یکی از وجوه شناخته شده کار فکری واربورگ ارتباط یا نسبت او با آیکونولوژی است، اما در این مقاله کوشش شده با فراتر رفتن از فهم مرسوم از واربورگ، شمایی از نحوه نگاه »خاص « وی به تصویر در کلیت آن ترسیم شود. بدین منظور با بازخوانی متون کلاسیک واربورگ و تفسیرهای جدید بر آنها تلاش شده است که جایگاه رویکرد وی به »تصویر « در سنت تاریخ‌نگاری هنر آلمانی و مفاهیم کلیدی منظومه فکری وی در این زمینه مورد بررسی قرار گیرد. یافته‌های مقاله نشان می‌دهد که در این منظومه فکری ردپای اندیشه‌های متفکرانی چون فردریش نیچه، یاکوب بورکهارت و رابرت فیشر دیده می‌شود. در این زمینه، دوگانه »آپولونی دیونیزوسی « فردریش نیچه، مفهوم »همدلی « فیشر و کل‌گرایی هگلی بورکهات در صورت‌بندی تلقی خاص واربورگ از دوره رنسانس به وجه خاص و رویکرد وی به تصویر در وجه کلی تاثیرگذار بوده‌اند. در این زمینه واربورگ خود را وقف مطالعه مفهومی تحت عنوان »حیات بعدی « عهد باستان و مفاهیم پیرامون آن چون پاتوس‌فرمل، دیالکتیک و همدلی در هنر و اندیشه رنسانس می‌کند. به نظر می‌رسد اکثر این مفاهیم حول ایده »بقا « می‌گردند. به باور واربورگ از آنجایی‌که هنر دارای یک تاریخ است، تصاویر نیز بقایایی دارند، بقایایی که در پیوند با مفهوم و رد خاطره و در ارتباط با مفهومی به نام پاتوس‌فرمول خود را آشکار می‌کنند. واربورگ در این مفهوم به ژست‌ها و انتقال آنها از طریق هنر توجه دارد. ماحصل چنین تلاشی طرح زبانی خاموش و رها از استدلال است. تحلیل ژست‌های بیانگر به ارائه راهی غیرمعمول در مورد اشکال گذشته می‌پردازد و به مخاطب این امکان را می‌دهد که تصاویر گذشته را در زمان اکنون بیابد. معنای حیات بعدی و بقای تصاویر چنین است. واربورگ با کنار هم گذاشتن تصاویر مختلف در پی کشف چنین مشخصه‌هایی است.

The Study of Image by Aby Warburg

Warburg is one of the most inspiring figures in the German tradition of art historiography. Although one of the wellknown aspects of Warburg rsquo;s intellectual work is its relation to iconology, this article seeks to go beyond the conventional understanding of Warburg to mapping a picture of his ldquo;special rdquo; view of the image as a whole. To this end, by rereading the classic Warburg texts and new interpretations of those texts, an attempt has been made to examine the place of his approach to the ldquo;image rdquo; in the tradition of German art historiography and the key concepts of his intellectual system in this field. The findings of the article show that in this system of thought, we can see the traces of the ideas of thinkers such as Friedrich Nietzsche, Jakob Burckhardt and Robert Vischer. In this context, Nietzsche rsquo;s ldquo;ApollonianDionysian rdquo; dichotomy, Fisher rsquo;s concept of ldquo;empathy rdquo; and Hegelian Burckhardt rsquo;s totalitarianism were influential in formulating Warburg rsquo;s particular conception of the Renaissance art. In this regard, Warburg devotes himself to the study of a concept called the ldquo;afterlife rdquo; of antiquity and other concepts such as pathos formula, dialectic, and empathy in Renaissance art and thought. It seems that most of these concepts revolve around the idea of ldquo;survival. rdquo; According to Warburg, since art has a history, images also had remnants, remnants that reveal themselves in connection with the concept of memory and in connection with a concept called pathosformula. In this sense, Warburg focuses on gestures and their transmission through art. The result of such an effort is a silent language design free from argument. Expressive gesture analysis offers an unusual way of looking at past shapes and allows the audience to find images of the past in the present. This is the meaning of the afterlife and the survival of the images.