ماهیت قاب سینمایی در پرتو استعاره‌های پنجره و چارچوب

قاب سینمایی، مرز تصویر سینمایی با جهان بیرون است. در طی تاریخ مطالعات نظری سینما به شیوه‌های گوناگونی به ماهیت قاب سینمایی پرداخته شده است. در این مقاله به دونظرگاه اصلی خواهیم پرداخت که بحث درباره قاب سینمایی را به میانجی دو استعاره پنجره و چارچوب طرح کرده‌اند. در استعاره پنجره که محبوب نظریه‌پردازان واقع‌گرا است، قاب سینمایی دریچه‌ای است به سوی جهان که با گزینش بخشی از جهان، تصویر سینمایی را به وجود می‌آورد. اما در استعاره چارچوب که محبوب نظریه‌پردازان فرمالیست است، به جنبه ایجابی قاب نظر شده است. در این نظرگاه، قاب نقشی گزینش‌گر ندارد بلکه چارچوبی برای هستی یافتن و شکل‌گیری تصویر سینمایی است. در مقاله حاضر تلاش شده است تا پس از ارائه تاریخچه‌ای کوتاه از مفهوم قاب، سیر تکوین تاریخی آن در سایر هنرها بررسی و تفاوت مفهوم قاب سینمایی با مفهوم قاب در هنرهای دیگر تبیین شود و در ادامه در پرتو تمایز بنیادینی که دو استعاره پنجره و چارچوب پیشنهاد می‌کنند، چیستی قاب سینمایی تحلیل شود. در این راه جنبه‌های متفاوت نظرگاه‌های رئالیستی و فرمالیستی که سرمنشاء استعاره‌های پنجره و چارچوب هستند بررسی می‌شود تا در نهایت تحلیلی جامع از ماهیت قاب سینمایی ارائه شود که نقاط قوت هر دو نظرگاه را دربرداشته باشد.

A Study of the Essence of the Cinematic Frame According to the Metaphors of the Window and Framework

The cinematic frame is the boundary between the cinematic image and the outside world. In the history of theoretical studies of cinema, the essence of the cinematic frame is analyzed in many ways. Here we focus on two significant viewpoints among them. One of these significant viewpoints considered cinematic frame as a window, and another one considered it as a framework. Both of them had (and have) some supporters. In the case of the window, which realist theories preferred, the cinematic frame is a window upon the world which cuts a slice of the world to produce the cinematic image. In this regard, the window metaphor served as a fenestration or hole through which one could see the world. In this paper, at first, I will report a brief history of the frame in old arts, and in this brief history, I explain that the modern concept of art came out of the Fifteenth century when European artists began to use easel painting. And then, after presenting a very short history of the development of the easel painting and modern concept of the frame in painting and other mediums, I would try to analyze the cinematic frame according to the history of film studies. Finally, in the main part of the paper, I attempt to analyze the cinematic frame according to the distinction between the metaphors of the window and framework. In this respect, I try to find conciliation. This conciliation depends on the concept of offscreen which both formalists and realists have considered it, so I would also examine the concept of offscreen and its role in defining the cinematic frame. After surveying the realist and formalist viewpoints on this concept I try to reach a comprehensive analysis of the cinematic frame which keeps the strong points of both viewpoints.