نسبت «آفرینش هنری» نزد کانت و هایدگر با معنای «روایت » در نظر ریکور
|
|
|
|
|
نویسنده
|
حیدری مجید ,ریخته گران محمدرضا
|
منبع
|
كيمياي هنر - 1396 - دوره : 6 - شماره : 24 - صفحه:23 -33
|
چکیده
|
در دوران مدرن آفرینش هنری، تحت تاثیر کانت، اغلب امری نبوغ آمیز و سوژه محور فهم می شود، آفرینشی مستقل و مقدس. نزد او معنای آفرینش مترادف عمل ترکیب در قوه متخیله است. این قوه تشتت شهودات حسی را منظم کرده و در قالب مقولات فاهمه وحدت می بخشد. این ترکیب یا وحدت بخشی یک سوی آفرینش است و دیگر سو هنرمندِ نابغه است. نزد هایدگر اما آفرینش هنری به نوعی در کارکردهای فرهنگی هنر نمایان می شود. به عبارت دیگر آفرینش هنری به معنای نشان دادن، بیان کردن و پیکره بندیِ مجدد عناصر فرهنگی یا سبکِ زندگی خود را نشان می دهد. سرآخر آفرینش هنری برای ریکور زایش یا نوآوری در معنا تعریف می شود. نوآوری در معنا به دو شکل پدید می آید یکی استعاره و دیگری داستان. استعاره روابط جدیدی بین چیزها برقرار می کند و جهان را باز تعریف کرده به معنای جدید می رسد. و داستان (با عملی شبیه به ترکیب در تفکر کانت) یک مجموعه حوادث و کنشها را در رابطه علی مشخص و زمانمند وحدت می بخشد و کلی معنا دار بوجود می آورد. به این ترتیب داستان تنها یک نوع ادبی هنری نیست و نوعی تفکر است. تفکری که حوادث و کنشها را در رابطه علی و زمانمند در کنار هم قرار می دهد و ادراک ما را از خود و جهانِ پیرامون بر می سازد. پس رابطه آفرینش هنری با داستان رابطه عمل با قالبِ عمل نیست بلکه آمیزشی هستی شناسانه در کار است. از مرور معنای آفرینش هنری نزد کانت، هایدگر و ریکور به این نتیجه می رسیم که نوع آفرینش هنری که ریکور با سود جستن از آراء کانت (ترکیب ) و هایدگر (زمانمندی) مطرح می کند به شکل قابل توجهی جامع تر از مدل کانت و هایدگر است و بین آفرینش هنری و روایت نسبت مشخصی برقرار می شود.
|
کلیدواژه
|
آفرینش هنری، کانت، هایدگر، ریکور، روایت
|
آدرس
|
دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات تهران, ایران, دانشگاه تهران, گروه فلسفه, ایران
|
پست الکترونیکی
|
rikhteg@yahoo.com
|
|
|
|
|