الگوی کمی‌سازی اقتصاد مقاومتی با استفاده از سنجه‌های حسابداری و تاثیر آن بر بازدهی سهام

یکی از بازوهای مهم در تحقق اهداف اقتصاد مقاومتی، کمک گرفتن از حسابداری و حسابرسی در فرایند گزارشگری و عملیات شرکت‌ها است که لازمه آن تبدیل مولفه‌های اقتصاد مقاومتی به معیارهای قابل‌سنجش و ملموس حسابداری و نظارت در راستای تحقق این اهداف است. هدف این پژوهش الگوسازی کمی اقتصاد مقاومتی با استفاده از سنجه‌های حسابداری و بررسی تاثیر آن بر بازدهی سهام به‌عنوان نشانه‌ای از کارایی بازار است. برای مفهوم اقتصاد مقاومتی از سنجه‌های حسابداری کیفیت افشا (به‌عنوان معیار مستقیمی برای شفاف‌سازی اقتصادی)، کارایی سرمایه‌گذاری (معیار معکوسی برای مدیریت مصرف و رشد بهره‌وری)، تحقیق و توسعه و سرمایه فکری (معیار مستقیمی برای اقتصاد دانش‌بنیان)، رقابت بازار محصول (معیار مستقیمی برای رقابت‌پذیری اقتصادی)، کنترل دست‌کاری فرصت‌طلبانه سود (ابزاری برای مبارزه با فساد)، حاکمیت شرکتی (به‌عنوان بازوی اجرایی اقتصاد مقاومتی)، استفاده‌شده است. برای این منظور از داده‌های 103 شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران طی سال‌های 1393 تا 1401 و رگرسیون چند متغیره و تحلیل عاملی اکتشافی استفاده‌شده است. نتایج نشان می‌دهد که متغیرهای کیفیت افشا، تحقیق و توسعه، سرمایه فکری، رقابت بازار محصول و حاکمیت شرکتی دارای تاثیر مثبت معنی‌دار و متغیرهای عدم کارایی سرمایه‌گذاری و دست‌کاری فرصت‌طلبانه سود دارای تاثیر منفی معنی‌داری بر بازدهی مورد انتظار هستند و با معرفی الگوی 5 عاملی با استفاده از فن تحلیل عاملی، مشخص شد عامل دوم، کارایی سرمایه‌گذاری (معیار معکوسی برای مدیریت مصرف و رشد بهره‌وری) و کنترل دست‌کاری فرصت‌طلبانه سود (ابزاری برای مبارزه با فساد) بیشترین تاثیر منفی و عامل پنجم، تحقیق و توسعه (معیار مستقیمی برای اقتصاد دانش‌بنیان)، کمترین مثبت را بر بازدهی مورد انتظار سهام‌ دارند.

a quantitative model of resistance economy using accounting metrics and its impact on stock returns

one of the key drivers in achieving the goals of the resistance economy is leveraging accounting and auditing in corporate reporting and operations. this requires transforming the components of the resistance economy into measurable and tangible accounting criteria and implementing oversight to achieve these objectives. this study aims to develop a quantitative model of the resistance economy using accounting metrics and examine its impact on stock returns as an indicator of market efficiency. to conceptualize the resistance economy, the study employs the following accounting metrics: disclosure quality (a direct measure of economic transparency), investment efficiency (an inverse measure of consumption management and productivity growth), research and development (r&d) and intellectual capital (direct measures for a knowledge-based economy), product market competition (a direct measure of economic competitiveness), opportunistic earnings manipulation control (a tool for combating corruption), and corporate governance (an executive arm of the resistance economy). the study utilizes data from 103 companies listed on the tehran stock exchange from 1393 to 1401, employing multivariate regression and exploratory factor analysis. the results indicate that disclosure quality, r&d, intellectual capital, product market competition, and corporate governance have a significant positive impact on expected returns, while investment inefficiency and opportunistic earnings manipulation have a significant negative impact. by introducing a five-factor model using factor analysis, it was found that the second factor-investment efficiency (an inverse measure for consumption management and productivity growth) and earnings manipulation control (a tool for combating corruption)-exerts the strongest negative influence, whereas the fifth factor-r&d (a direct measure for a knowledge-based economy)-has the weakest positive impact on expected stock returns.