حساب واحد خزانه؛ ابزار نوین مدیریت نقدینگی دولت: بررسی ساختار و جایگاه در کشورهای منتخب

مدیریت نقدینگی دولت به زبان ساده به معنای داشتن مقدار مناسب پول در زمان و مکان مناسب است، به‌طوری‌که دولت قادر باشد تعهداتش را به‌طور کامل و به روشی مقرون‌به‌صرفه‌ ایفا نماید. از ویژگی‌های اصلی مدیریت نقدینگی مدرن، حساب‌های بانکی متمرکز دولتی و ایجاد حساب واحد خزانه است. در این راستا حساب واحد خزانه با ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﮐﺮدن ﺣﺴﺎب‌ﻫﺎی دولتی دیدی یکپارچه از منابع نقدی دولت را ارائه می‌دهد. مسئله اصلی پیش‌روی این مطالعه این است که بهترین مکان برای نگهداری حساب اصلی حساب واحد خزانه کجاست و بهترین ساختار این حساب کدام است؟ در این مقاله با توجه به اهمیت موضوع، تجارب بیش از پنجاه کشور منتخب از منظر ساختار و محل استقرار حساب مزبور مورد بررسی قرار گرفت. شواهد تجربی نشان داد که ساختار حساب واحد خزانه در اکثر کشورها جایی بین مدل‌های متمرکز و غیرمتمرکز است. یافته‌ها همچنین حاکی از آن است که محل استقرار حساب اصلی واحد خزانه در اکثر کشورهای مورد بررسی در بانک مرکزی است. در ایران نیز ساختار این حساب از نوع ترکیبی با رویکردی متمایل به متمرکز و محل استقرار آن در بانک مرکزی است.

treasury single account, new government liquidity management tool: review structure and location in selected countries

cash management is simply defined as making the right amount of money available at the right time and the right place to meet the government’s obligations in the most cost-effective way. the main features of modern cash management are centralized government bank accounts and the establishment of a treasury single account. a tsa is a unified structure of government bank accounts that gives a consolidated view of government cash resources. the main issues facing this study are where the best place is to keep the main account of the treasury single account and what the best structure of this account is. in this article, by examining the experiences of more than fifty selected countries, the structure and location of the tsa were examined. empirical evidence indicates that the tsa systems established in most countries fall somewhere in between centralized and decentralized models. based on the findings of the study, it was concluded that tsas main account in most countries under review is in the central bank. in iran, the structure of this account is of a hybrid type with an approach that tends to be centralized and its location is in the central bank.