بررسی تاثیر نوسانات نرخ ارز بر تجارت دو جانبه: مطالعه موردی ایران و چین

با توجه به اینکه چین در طی سال‌های اخیر به بزرگترین شریک تجاری ایران تبدیل شده، پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر نوسانات نرخ ارز حقیقی دوطرفه، بر رابطه تجاری کشورهای ایران و چین طی سال‌های 1371 تا 1396 انجام پذیرفته است. برای بررسی این رابطه، داده‌های تجاری در بخش‌های صادرات و واردات، به 15 بخش عمده کالایی تقسیم شده‌اند و همچنین برای تحلیل از الگوی خود‌توضیحی با وقفه‌های گسترده ardl)) استفاده گردید. نتایج بدست آمده نشان می‌دهد؛ در بلند مدت نوسانات ارزی تاثیری بر صادرات ایران به چین در گروه‌های کالایی که سهم عمده‌ای (مواد شیمیایی و تولیدات معدنی) از صادرات را تشکیل می‌دهند نداشته است؛ اما در گروه‌های کالایی که سهم کمتری (سنگ و شیشه و ...) از صادرات داشته‌اند این تاثیر منفی بوده است. در بخش واردات بلند مدت، نوسانات ارزی سبب افزایش واردات ایران در گروه‌های کالایی شده است که سهم عمده‌ای (ماشینی و الکتریکی) از صادرات چین به ایران را تشکیل می‌دهند. در رابطه با اثرات کوتاه مدت نوسانات ارزی، نتایج بدست آمده افزایش در گروه‌های کالایی وارداتی و کاهش در اکثر گروه‌های کالایی صادراتی را نشان می‌دهد. نتیجه اینکه، نوسانات ارزی هم در کوتاه مدت و هم در بلند مدت مزیتی برای ایران در تجارت با کشور چین به وجود نمی‌آورد.

The effect of exchange rate fluctuations on bilateral trade: the case study of Iran and China

Since China has been Iran's most important trading partner in recent years, the present study has attempted to investigate the effect of bilateral real exchange rate fluctuations on the trade relationship between Iran and China during the period 19922017. To investigate this relationship, the business data in the export and import sectors were divided into 15 major commodity segments, and the autoregressive distributed lag (ARDL) pattern was used for the analysis. The results show that, in the long run, exchange rate fluctuations did not affect Iran's exports to China in the commodity groups that make up a major export share (chemicals and minerals), but in the commodity groups that had less share (stone and glass and ...) of exports have had a negative impact. In the longterm import sector, exchange rate fluctuations have increased Iran's imports into commodity groups, which make up a major share (machine and electric) of China's exports to Iran. in the shortterm effects of exchange rate fluctuations, the results show an increase in imported commodity groups and a decrease in most export commodity groups. As a result, exchange rate fluctuations in both the short and long run do not provide Iran with an advantage in trading with China.