بررسی عوامل اقتصادی موثر بر تقاضای گاز خانگی در ایران

در این مطالعه از الگوی خودرگرسیونی با وقفه‌های توزیعی و مدل تصحیح خطا جهت برآورد تابع تقاضا در طی سال‌های 1394-1377 استفاده می شود. نتایج نشان می دهد که در کوتاه‌مدت و بلندمدت جانشینی بین برق و گاز طبیعی در بخش خانگی وجود دارد اما مقدار کشش قیمتی تقاضا نسبت به قیمت برق کمتر از 0.5 است، این نتیجه بیانگر این است که تغییرات قیمت برق تاثیر کمی روی مصرف گاز طبیعی دارد. همچنین کشش‌پذیری تقاضای گاز طبیعی در بلندمدت نسبت به قیمت آن بیشتر از کوتاه‌مدت و در هر دو مورد بی کشش برآورد شده است. در بلندمدت کشش قیمتی گاز طبیعی 0.708 برآورد شده است، این متغیر در بین سایر متغیرها بیشترین تاثیر را در مصرف گاز طبیعی در بخش خانگی دارد. کشش‌های درآمدی نشان می دهد که گاز طبیعی در کوتاه‌مدت و بلندمدت کالای ضروری محسوب می شود. نتایج مدل تصحیح خطا نشان داد که ضریب آن در کوتاه‌مدت 0.401 به دست آمده و با اطمینان بسیار بالایی معنادار بوده و علامت آن نیز مورد انتظار منفی شده است. ضریب تصحیح خطا (0.72) نشان‌دهنده‌ سرعت تعدیل نسبتا بالاست. بر اساس این ضریب 72 درصد از بی‌تعادلی برای گاز طبیعی در هر دوره تعدیل می شود. در پایان می توان گفت که واقعی کردن قیمت ها و تعرفه های برق و گاز طبیعی، ایجاد الزام برای عایق‌کاری و استاندارسازی ساختمان‌ها و همچنین لوازم گازسوز، تغییر الگویی مصرف با فرهنگ‌سازی مصرف و ترویج درست مصرف کردن گاز طبیعی می‌توانند راهکارهای مناسبی برای متعادل کردن مصرف گاز طبیعی در بخش خانگی باشند.

Economic Factors affecting demand for gas in Iran

In this study the autoregressive distributed lag model and error correction model to estimate Hazard function is used during the years 13771394. The results show that in the short term and long term there is substitution between electricity and natural gas in the domestic sector. But the price elasticity of demand relative to the price of electricity is less than 5.0, this result indicates that changes in electricity prices has little effect on the consumption of natural gas. The elasticity of natural gas demand in the long run than a higher price than the short term and in both cases is estimated inelastic. In the long run price elasticity of natural gas is estimated to be 0.71, this variable among other variables have the greatest impact on natural gas consumption in the domestic sector. Shows that the income elasticity of natural gas in the short and long term for numerous essential goods, The results showed that the coefficient of error correction in the short term 0.72 obtained and confidently expect very significant and mark it as negative. This factor represents the speed of adjustment is relatively high. The imbalance factor of 72 percent for natural gas is adjusted in each period. In the end we can say that the actual electricity and natural gas prices and tariffs, the creation and standardization requirements for insulation of buildings as well as gas appliances, consumer paradigm shift in the culture of consumption and promote the correct use of natural gas can appropriate solutions for reduce natural gas consumption in the domestic sector are balanced.