عوامل موثر بر استفاده خانوارهای شهری از کارت‌های بانکی

طبق ترتیبات مقرر در طرح جامع نظام پرداخت های کشور، دارابودن کارت بانکی، کلید ورود به بسیاری از سامانه های پرنفوذ بانکداری الکترونیک در کشور است. از این رو در این تحقیق با استفاده از نتایج طرح »دسترسی خانوارهای شهری به خدمات مالی « که بر اساس نمونه گیری از 6055 خانوار شهری در سال 1387 توسط بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران انجام گرفت، عوامل اقتصادی و اجتماعی موثر بر استفاده افراد بزرگسال شهری از کارت های بانکی از طریق یک مدل پروبیت شناسایی شده اند. یافته های تحقیق نشان می دهند که در مناطق شهری ایران، مردان و جوانان از کارت های بانکی بیشتر استفاده می کنند. به علاوه با افزایش سطح تحصیلات فرد و نیز سطح هزینه های خانوار، استفاده از کارت های بانکی افزایش می یابد. افراد ساکن در تهران بیشتر از دیگر شهرهای بزرگ دارای کارت های بانکی هستند و میزان استفاده ساکنان شهرهای متوسط از شهرهای بزرگ کمتر است. از نظر وضع تاهل، استفاده افراد مطلقه و بیوه از کارت های بانکی بیشتر از افراد دارای همسر است. در درون خانواده نیز، استفاده فرزندان و سایر اعضای خانوار از کارت های بانکی، از سرپرست خانوار کمتر است. همچنین از حیث وضعیت شغلی، افراد بیکار، خانه دار و نیز محصلان، کمتر از افراد شاغل کارت فعال بانکی دارند و میزان استفاده افراد مستمری بگیر و اجاره دار از شاغلان بیشتر است. نهایتاً افرادی که حساب فعال قرض الحسنه پس انداز، حساب جاری و بالاخره حساب سرمایه گذاری دارند، به ترتیب از کارت های بانکی بیشتر استفاده می کنند.

Determinants of Electronic Card Bank Holding by Iranian Urban Households

According to Iranian National Payment System, most of the electronic banking services require holding of electronic bank cards in the form of debit or credit. Hence, in this study we use the results of a sample that was conducted by Central Bank of Iran during 2008 in which 6055 households, who live in urban area, were asked which banking services they have access to. We design a probit model to identify social and economic factors that affect the use of ecards by Iranian urban adults.Our findings show that male or young individuals, people with higher level of education and also people who live in households with higher level of expenditures use ecards more than others. In addition, people who live in Tehran with respect to residents of other large cities use debit cards more, while this latter group hold ecards more than those who live in small cities. Furthermore, divorced and widowed spouses hold ecards more than married people, while within families use of ecards by children and other members is less than head of family. In addition, unemployed individuals, housekeepers and students have fewer ecards than employed people who themselves use ecards less than retired persons. Finally people who have active saving deposit, current deposit and investment deposit accounts respectively use banking cards more than others.JEL Classification Codes: G21, D12, C21