نرخ بهره و شکاف تولید: آیا اعتبار بانک مرکزی مهم است؟

در این مقاله، به‌منظور بررسی تأثیر اعتبار بانک مرکزی در نرخ بهره و شکاف تولید، یک شاخص کمّی به‌نام زیان اعتباری معرفی می‌شود. این شاخص نشان می‌دهد عملکرد گذشتهٔ بانک مرکزی چگونه در میزان اعتبار امروز، انتظارات تورمی آینده، نرخ بهره، و شکاف تولید اثر می‌گذارد. کانون اصلی این مقاله بررسی اثر شاخص زیان اعتبار بانک مرکزی در شکاف تولید با استفاده از سیستم معادلات هم‌زمان و متغیر ابزاری به روش حداقل مربعات دو مرحله‌ای در سال‌های 1996-2019 برای 17 کشور درحال توسعه است. برای این منظور، شاخص زیان اعتبار بانک مرکزی و معادلات مربوط به نرخ بهره و تولید از طریق بهینه‌یابی مدل کینزین‌های جدید استخراج می‌شوند. ازآنجاکه ‌براساس مدل‌های استخراج‌شده شاخص زیان اعتبار بانک مرکزی به‌طور مستقیم و غیرمستقیم (از کانال نرخ بهره) در تولید اثرگذار است، معادلات به روش متغیر ابزاری در دو مرحله تخمین زده می‌شوند. نتایج حاکی از وجود ارتباطی غیرمستقیم، مثبت، و معنی‌دار بین شاخص زیان اعتباری و شکاف تولید از کانال نرخ بهره است. بنابراین، پیشنهاد می‌شود بانک‌های مرکزی با کنترل تورم در گذر زمان و افزایش اعتبار، انتظارات کارگزاران اقتصادی را کنترل و گامی مثبت در راستای کاهش شکاف تولید بردارند.