سنجش ریسک سیستمی در بازار بین‌بانکی ریالی با استفاده از سرمایهٔ بافر و الگوریتم تحلیل پیوند

بازار بین‌بانکی سازوکاری جهت تأمین نقدینگی کوتاه‌مدت بانک‌ها فراهم می‌کند اما چنانچه بانکی در ایفای تعهدات خود به سایر بانک‌ها قصور کند، منجر به سرایت این ریسک به سایر بانک‌ها می‌شود‌. لذا ‌چنانچه بازار مزبور در چرخهٔ فعالیت خود با این ریسک مواجه شود، مانند بحران مالی سال‌های 2007-2009 تأثیرات مخربی را برای نظام بانکی و اقتصاد ایجاد خواهد کرد‌. در این پژوهش، با استفاده از داده‌های مربوط به سپرده‌گذاری و سپرده‌پذیری بانک‌ها در بازار بین‌بانکی ریالی طی سال‌های 1392 تا 1398، جهت سنجش ریسک سیستمی از مدل سرمایهٔ بافر، و سپس جهت مشخص‌کردن ضرایب نفوذ و قطبیت ریسک سیستمی هریک از بانک‌ها از الگوریتم تحلیل پیوند کلینبرگ استفاده شده است‌. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد ریسک سیستمی در بازار بین‌بانکی ریالی وجود دارد‌. این ریسک تا سال 1395 روندی افزایشی داشته و از سال 1395 تا 1398 روند کاهشی را تجربه کرده است‌. همچنین، میزان ضریب نفوذ و قطبیت این ریسک در سال‌های مختلف متفاوت است؛ ولی در بانک‌های خصوصی‌، بیشتر از سایر بانک‌ها و مؤسسات اعتباری است‌. میزان کفایت سرمایه و سرمایهٔ بافر عوامل مهمی در محدودکردن ریسک سیستمی است‌. لذا، ‌ازآنجایی‌که بیشتر بانک‌ها با مشکل کمبود سرمایه مواجه‌اند، ریسک سیستمی تهدیدی اساسی برای این بازار محسوب می‌شود‌.

Measure of systemic risk in the interbank market in Iran by buffer capital and hyperlink-induced topic search algorithm

Considering that the interbank market is considered as a night market to provide shortterm liquidity to banks, one of the most important risks in this market due to the shortterm nature of transactions in this market is systemic risk. Exercising this risk cycle will have devastating effects on monetary policymakers, such as the 20072009 crisis. In this study, first, the buffer capital model was used to measure the systemic risk of the interbank market; and then a hyperlinkinduced topic search algorithm was used to determine the penetration coefficients and systemic risk of each bank. The research findings show that systemic risk in the Rail interbank market has increased due to the time trend. In other words, the deeper the trading volume in this market, the higher the systemic risk. Also the hub rate. And the authority of this risk in banks subject to private banks is higher than other banks. increased due to the time trend. In other words, the deeper the trading volume in this market, the higher the systemic risk. Capital adequacy and buffer capital are important factors in limiting systemic risk. Therefore, since most banks face the problem of capital shortage, systemic risk is considered a major threat to this market.