دوراهی عقلانی‌بودن یا فراهم‌آوری کارایی در سیاست‌گذاری پولی: کاربردی از قضیهٔ آرو

یکی از دستاوردهای جدید علم اقتصاد پولی، ضرورت وارد کردن اصطکاک‌های تأمین‌مالی در مدل‌های اقتصادی است. یک ابزار تحلیلی دراین‌باره، سیاست‌گذاری پولی را فرآیندی دومرحله‌ای ترسیم می‌کند. تشخیص حجم مناسب برای تغییر عرضهٔ پول در مرحلهٔ اول و تخصیص این حجم به بخش‌های مختلف اقتصاد در مرحلهٔ دوم انجام می‌شود. مرحلهٔ تشخیصی را بانک مرکزی برعهده می‌گیرد و مرحلهٔ تخصیصی را به شورای بانک‌های تخصصی می‌سپارد تا به‌این‌ترتیب کارایی بیشتری فراهم شود، زیرا بانک‌های تخصصی در مقایسه با بانک مرکزی، اطلاعات بیشتری در خصوص بخش‌های مختلف اقتصاد دارند. براساس قضیهٔ آرو، در مرحلهٔ تخصیصی به این سبب که تصمیم جمعی اتفاق می‌افتد، مسئلهٔ عقلانی‌بودن شکل می‌گیرد. فرضیه‌ای ریاضی دربارهٔ این سیاست‌گذاری روایتگر یک دوراهی سیاستی است: سیاست‌گذاری پولی دومرحله‌ای اگرچه کارایی را بهتر می‌کند، عقلانی‌بودن را بدتر می‌کند.نتایج تحقیق بیانگر این است که در چهارچوب دستاوردهای قضیهٔ مشهور آرو این فرضیه درست است و در این مقاله سه رویکرد به‌منظور برون‌رفت از این دوراهی معرفی می‌شود.

The dilemma of Rationality or Providing Efficiency in Monetary Policy Making: An Application of Arrow’s Theorem

Financial frictions inducted in the model is a new contribution to monetary economics. Herein, an analytical tool arranges monetary policymaking in the form of two steps procedure. In the first step, an appropriate amount of money supply should be assessed; and in the second step, that appropriate amount should be allocated to several sectors. The Central Bank obligates the step of assessment and entrusts to the Board of Professional Banks the allocating step; this way provides more efficiency since the professional banks in comparison to the central bank have more and better information about economic sectors. According to Arrow #39;s theorem, in allocating, rationality arises because collective decisionmaking happens in this step. The mathematical proposition about this policymaking narrates the dilemma of policymaking: twostep monetary policymaking makes better efficiency but worse rationality. The results show that Arrow #39;s theorem contributions prove that the proposition is correct and this paper presents three approaches to get out from this dilemma of policymaking.