جایگاه الزامات نهادی ارتقای ثبات مالی در ایران

شرایطی را که در آن نظام مالی بتواند بطور پیوسته برای عملکرد مناسب اقتصاد خدمات ضروری ارائه کند و ارائهٔ این خدمات نیز در مقابلِ وقوع تکانه‌های مختلف با مشکل روبه‌رو نشود، ثبات مالی می‌نامند. در این تحقیق، جهت تبیین اهمیت بندهای 9، 16، و 17 سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی که بر »ایجاد ثبات در اقتصاد ملی «، »تحول اساسی در ساختارها و منطقی‌سازی اندازهٔ دولت «، و نیز »اصلاح نظام درآمدی دولت « تاکید دارند، ابتدا با استفاده از تجارب جهانی و داده‌های ایران طی سال‌های 1369 تا 1395، یک شاخص ترکیبی ثبات مالی برای ایران ذیل چهار بُعد »نهادهای سپرده‌پذیر «، »اقتصاد کلان «، »بخش خارجی «، و »کیفیت نهادی « ساخته شده است. پس از ساخت شاخص ترکیبی، مؤثرترین نماگرها در »نوسانات « و »مقدار متوسط « شاخص ترکیبی ثبات مالی شناسایی شده‌اند. نتایج نشان ‌می‌دهد که از بین 48 نماگر موجود، بعد از »نرخ اسپرد « و »نسبت ذخایر ارزی به بدهی‌های کوتاه‌مدت خارجی دولت « که به علت شوک‌های مقطعی کوتاه‌مدت بیشترین اثرات مخرب را بر ثبات مالی داشته‌اند، نماگر »نسبت تراز حساب سرمایه به تولید ناخالص داخلی « که یکی از شاخص‌های اصلی »قدرت خارجی « در بُعد »کیفیت نهادی « است در مجموع بیشترین اثر منفی را بر »نوسانات « و »مقدار متوسط « شاخص ترکیبی ثبات مالی داشته است. علت اصلی مخرب بودن این نماگر، »نوسانات « زیاد و »روند نزولی « بلندمدت »خالص تغییرات اقلام بدهی و دارایی کوتاه‌مدت بخش غیردولتی (بانک‌ها و سایر) « بوده است.

Institutional Requirements for Enhancing Financial Stability in Iran

The conditions in which the financial system can continuously provide the necessary services for the proper functioning of the economy is called ldquo;financial stability rdquo;. In this study, using global experience and Iranian data from 1990 to 2016, an aggregate index of financial stability for Iran has been constructed under the four dimensions of deposit taker institutions , macroeconomics , foreign sector , and institutional quality . After this, the most effective indicators in the fluctuations and average value of the aggregate index of financial stability have been identified. The results show that of the 48 existing indicators, after the spread rate and the ratio of foreign exchange reserves to shortterm foreign debt of the government which have had the most destructive effects on financial stability due to shortterm shocks, the indicator ratio of capital account to GDP , which is one of the main indicators of external power in the institutional quality dimension, has had the most negative effect on the fluctuations and average value of the aggregate financial stability index. The main reason for the destructiveness of this indicator was the high fluctuations and the longterm downward trend of net changes in debt and shortterm assets of the nongovernmental sector (banks and others) .