چرخه‌های اعتباری اقتصاد ایران

شواهد متعددی نشان داده است چرخه های تجاری ارتباط تنگاتنگی با بازارهای مالی و عدم تعادل های مالی دارند. در این مطالعه، به شناسایی چرخه های اعتباری و ارتباط آن ها با چرخه های تجاری در اقتصاد ایران پرداخته می شود. مطالعهٔ ادبیات نشان می دهد از شاخص های مختلفی برای شناسایی چرخه های اعتباری استفاده شده است. براین اساس، شاخص نسبت ماندهٔ بدهی بخش خصوصی به شبکهٔ بانکی به تولید ناخالص داخلی اسمی بالقوه به عنوان شاخص وضعیت اعتباری انتخاب شده است. پس از حذف روندهای بلندمدت و نوسانات کوتاه مدت، دوره های انقباض و انبساط اعتباری شناسایی می شوند. همبستگی چرخهٔ نسبت ماندهٔ تسهیلات به تولید ناخالص داخلی اسمی بالقوهٔ بدون نفت با چرخهٔ تولید ناخالص داخلی حقیقی بیش از 41 درصد است. بررسی آماری تطابق دوره های رونق و رکود تجاری (اقتصاد کلان) با دوره های انبساط و انقباض اعتباری نشان دهندهٔ تطابق 70 درصدی این دوره ها (با تعریف چرخهٔ رشد) است. وقتی نتایج را به محدودهٔ زمانی 1376 تا 1393 محدود می کنیم، انقباض اعتباری یک فصل پیشروِ رکود اقتصادی است. در نهایت، وضعیت اعتباری در بخش های مختلف اقتصاد و نیز در سمت تجهیز منابع یعنی سپرده های بانکی بررسی می شود. رفتار چرخهٔ اعتباری بخش های اقتصادی و نیز رفتار چرخه ای سپرده ها نشان دهندهٔ اثرپذیری چرخه های اعتباری از بخش حقیقی به دلیل نوسانات منابع بانکی است.