علل شکل‌گیری فضاهای بی‌دفاع شهری در پایانه غرب شهر تهران

نیاز به امنیت، همواره از بنیادی‌ترین نیازهای بشر بوده و حکومت‌ها در هر زمان به گونه‌ای سعی بر تامین آن داشته‌اند، اما امروزه با قدم نهادن در عصر جدید و تحولات ناشی از آن، در تمامی زمینه‌ها، به‌خصوص فضاهای شهری با مشکلات ناامنی و فقدان فضاهای قابل دفاع مواجه هستیم. در این میان، پایانه‌های درون و برون شهری به عنوان یکی از مهمترین مکان‌های شهری به دلیل خدمت‌رسانی برای رفع یکی از مهمترین نیازهای مردم در شهرهای امروزی یعنی جابجایی با این مشکل روبرو هستند. به نظر می‌رسد که بی‌توجهی به اصول طراحی بر اساس فضاهای قابل دفاع و کارکرد شبانه‌روزی برخی فضاها و تبدیل شدن مکان‌ها به نامکان، جز عوامل اصلی شکل‌گیری فضاهای بی‌دفاع در پایانه غرب هستند. در این پژوهش با روش تحقیق میدانی و تکنیک مشاهده و مصاحبه ناآشکار، به بررسی معیارهای تدوین شده و برگرفته از نظریه‌ها و... در سایت پایانه غرب پرداخته شده است. به‌منظور تجزیه و تحلیل اطلاعات ثبت شده با همپوشانی‌های متعدد پهنه‌های حاصل شده و ارزش‌گذاری آنها بر اساس طیف لیکرت در دو بازه زمانی، در نهایت به دو نقشه پهنه‌بندی سایت پایانه غرب بر اساس شدت خطر و ناامنی ناشی از رعایت نکردن معیارها دست یافتیم. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد، فضاهایی که براساس مشاهدات و مصاحبه ناآشکار و...، توسط مردم جز ناامن‌ترین فضاها مطرح شدند، با پهنه‌های نهایی هم پوشانی دارند که این مساله توجه نکردن به کارکرد شبانه‌روزی و تاثیر عوامل و معیارهای طراحی فضاهای قابل دفاع بر میزان ناامنی و ایجاد فضاهای بی دفاع را اثبات می‌کند. در نهایت راهکارهایی برای رفع فضاهای بی‌دفاع بر اساس اولویت پهنه‌ها ارایه شده است.