رتبه‌بندی قدرت ملی کشورهای خاورمیانه با استفاده از تصمیم گیری چندشاخصه جبرانی

مطالعه و تبیین ساختار نظام قدرت منطقه‌ای در مناطق مختلف جغرافیایی کره زمین، کمک موثری به آگاهی و شناخت کشورها و قدرت‌های منطقه‌ای می‌کند. رده‌بندی این گونه کشورها بر اساس قدرت ملی، شناخت آنها را تسهیل می‌کند. با مشخص کردن جایگاه کشورها و تعیین قدرت‌های برتر یا فروتر در این ساختار نظام قدرت منطقه‌ای، کنش‌ها و تعاملات منطقه‌ای با شفافیت بیشتری انجام خواهد شد و این موضوع تصمیم‌سازان و سیاستمداران کشورها را در راه تحقق اهداف ملی و صیانت از منافع ملی یاری خواهد رساند. از این رو تلاش‌های متعددی از سوی دانشمندان و صاحب‌نظران جغرافیای سیاسی و ژیوپلیتیک جهت سنجش و مقایسه قدرت ملی کشورها در قالب روش‌ها و مدل‌های مختلف صورت گرفته است. اما همه آنها از منظر یک یا چند متغیر یا بعد محدود، کشورهای جهان را رتبه‌بندی و مقایسه نمودند و هیچ‌گاه منعکس کننده قدرت ملی جامع و فراگیر کشورها نبوده‌اند. در این پژوهش به روش توصیفی تحلیلی، جایگاه قدرت ملی کشورهای خاورمیانه با استفاده از روش تصمیم‌گیری چند‌شاخصه جبرانی مورد بررسی قرار می‌گیرد. به این منظور تکنیک انتروپی تعدیل شده برای تعیین وزن شاخص‌ها و با کاربرد روش‌های topsis, saw electra برای بررسی و رتبه‌بندی گزینه‌ها در مورد مطالعه‌ی قدرت ملی کشورهای خاورمیانه، مورد استفاده قرار می‌گیرند. پس از تحلیل حساسیت بر روی پارامترها و شاخص‌ها، نتایج مورد بررسی قرار می‌گیرند. مدل‌های مورد استفاده برای سنجش و مقایسه قدرت ملی کشورها در این پژوهش، از سوی نگارندگان ارایه شده و از نوآوری‌های تحقیق به حساب می‌آید. این مدلها از نظر روش کار و تعداد و ترکیب متغییرها و شاخص‌های موثر بر قدرت ملی نسبت به مدل‌های پیشین برتری دارد. نتایج نهایی حاصل شده از این پژوهش نشان می‌دهد، در منطقه خاورمیانه سه سطح قدرت قابل تشخیص است؛ قدرت‌های درجه اول به ترتیب شامل: ترکیه، ایران. قدرت‌های درجه دوم به ترتیب شامل: اسراییل، عربستان و مصر. قدرت‌های درجه سوم به ترتیب شامل: سوریه، اردن، امارات، لبنان، عمان، عراق، کویت، یمن، بحرین و قطر می‌باشند.