تبیین عوامل اثرگذار بر قاچاق کالا در طول مرزها راهبرد اولیه مدیریت مرزهای ایران

روند جهانی شدن زمینه توسعه روابط بین کشورها و نفوذپذیری مرزهای سیاسی را افزایش دادهاست. این امر به صورتهای مختلف بر مرزهای سیاسی بین کشورها و مناطق مرزی تاثیرگذاشته و زمینه توسعه مبادلات تجاری بین کشورها و سایر بازیگران چه در قالب مبادلات قانونی و چه در قالب مبادلات غیرقانونی نظیر قاچاق کالا را فراهمآوردهاست. در این میان، جمهوری اسلامی ایران باتوجهبه دارابودن مرزهای طولانی از پدیده قاچاق کالا به‌صورتهای مختلف دچار چالش و ناامنیهای اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و ... شده‌است. براین‌اساس، شناسایی و تبیین عوامل اثرگذار بر قاچاق کالا یکی از گامهای اولیه مدیریت و کنترل مرزهای ایران میباشد که مقاله حاضر بنادارد با روشی توصیفی- تحلیلی به این پرسش پاسخدهد که چه عواملی بر قاچاق کالا در مرزهای ایران موثرمیباشند؟ منابع مورداستفاده برای گردآوری دادهها بهمنظور پاسخدهی به این پرسش ازطریق مطالعات کتابخانهای و میدانی(پرسشنامهای) صورتگرفتهاست و برای تجزیهوتحلیل دادههای پرسشنامهای از نرمافزار spss و آزمون t-test استفادهشدهاست. نتایج حاصل از این بررسی حاکی از آن است که عوامل موثر بر قاچاق کالا در طول مرزهای ایران شامل عوامل جغرافیایی(طول مرزها، جغرافیای طبیعی مرزها و...)، عوامل اقتصادی(نابرابریهای فضایی، بیکاری و...)، عوامل اجتماعی و فرهنگی(فرهنگ عمومی، افزایش فرهنگ مصرفگرایی و...)، عوامل سیاسی(تعداد همسایگان، میزان اعمال حاکمیت کشور همسایه در قلمرو خود و...) است. شناخت این عوامل موثر بر قاچاق کالا گام اولیه حرکت برای مدیریت و کنترل مرزهای ایران است.