تبیین کنشگران منتفع و مکانیزم انتفاع از روندهای جهانی مواد اعتیادآور

زمینه و هدف: فضاهای جغرافیایی کنونی در مقیاس‌های محلی تا کروی، هر یک به نحوی متاثر از روندهای تجارت جهانی مواد اعتیادآور هستند. روندهای کشت، تولید، ترانزیت، توزیع و مصرف دارای ویژگی‌های پویایی و پیچیدگی هستند. کنشگران عرصه ژئوپلیتیک مواد اعتیادآور، راهبردهای خود را بر مبنای ویژگی‌های ژئوپلیتیکی و فضای جغرافیای سیاسی تحت کنترل خود طراحی و انتخاب می‌کنند. هدف از این پژوهش، دسته‌بندی کنشگران منتفع از تجارت جهانی مواد اعتیادآور به‌منظور تقویت منابع در حوزه این تجارت و ایجاد زمینه علمی برای مطالعات آتی در هنگام مواجهه با کنشگران فعال در روندهای مواد اعتیادآور و تعیین گروه دربرگیرنده بازیگران مدنظر، با بررسی مکانیزم و سطح انتفاع آنان است. از جایی که در آرای نوواقع‌گرایان، کنشگران غیردولتی از اجزای موثر دستگاه‌های جهانی هستند، دسته‌بندی کنشگران منتفع از تجارت غیرقانونی موصوف می‌تواند در تعیین راهبردهای نوین مقابله‌ای کارآمد باشد.روش: پژوهش حاضر از نوع آمیخته است. این پژوهش با روش توصیفی-تحلیلی در بررسی اسنادی منابع کتابخانه‌ای، تبیین کنشگران ژئوپلیتیکی روندهای مواد اعتیادآور در مقیاس‌های فضایی، مسیر بالکان را محور قرار می‌دهد.یافته و نتیجه‌گیری: ازاین‌رو، در چارچوب نظریه واقع‌گرایی ساختاری، با روش بررسی اسنادی و کتابخانه‌ای منابع دست‌اول فارسی و غیرفارسی، کنشگران منتفع از ژئوپلیتیک روندهای جهانی مواد اعتیادآور در شش دسته شامل کنشگران فردی، سازمان‌های جنایی، جنبش‌های مسلح، دولت‌های افیونی، دولت‌های متخاصم و بازیگران پنهان از حیث هدف و مکانیزم انتفاع، در دو گروه 1- کنشگران دارای اهداف ژئوپلیتیکی و 2- کنشگران دارای اهداف ژئواکونومیکی مورد تحلیل قرارگرفته‌اند.