بررسی روند افتراقات فضایی - مکانی انواع وندالیسم در جغرافیای اسکان غیررسمی شهر زنجان با استفاده از gis ، مورد مطالعه: محله های سایان و بیسیم

زمینه و هدف: معضل «وندالیسم»، تخریب عمدی اموال عمومی یا خصوصی و نوعی بیماری در قرن حاضر قلمداد می‌شود. این کنش، زاده عوامل متفاوتی بوده که در ساختارهای فضایی، بروز یافته است. وندالیسم در ساختارهای اسکان غیررسمی به‌وضوح به چشم می‌خورد که تحت تاثیر عوامل حاکم، در این مناطق ایجادشده است؛ بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی عوامل و محرکه‌های موثر بر افتراقات فضایی وندالیسم در جغرافیای اسکان غیررسمی سایان و بیسیم است.روش: این پژوهش، در چارچوب پژوهش های توصیفی-تحلیلی قرار می‌گیرد. جامعه آماری پژوهش، شهر زنجان و نمونه‌های آماری محله های بیسیم و سایان است. مختصات دکارتی نمودهای وندالیسمی محله ها به‌صورت تمام شماری ثبت ‌شده است. سپس به‌صورت فایل «اکسل» در نرم‌افزار «اس‌پی‌اس‌اس» برای تحلیل‌های آمار توصیفی و جداول فراوانی و در نرم‌افزار «جی آی اس» برای تحلیل‌های زمین مرجع و نمایش مکانی نمودهای وندال فراخوانی شده است. به‌منظور تحلیل پراکنش فضایی از آزمون‌های «کرنل» به‌منظور تخمین تراکم وندالیسم، آزمون «کیریجینگ» به‌منظور پیش‌بینی ریسک رخداد وندالیسم در نواحی مجاور رویدادها و شاخص نزدیک‌ترین همسایگی برای بررسی واگرایی یا همگرایی نمودهای وندالیسم استفاده‌شده است.یافته‌ها: یافته‌ها نشان می‌دهند، عمده نمودهای وندالیستی محله های سایان و بیسیم، معادل (50) درصد از نوع وندالیسم مخرب، منطبق بر کاربری مسکونی بوده است که بافت فرسوده هستند. عدم نظارت قانون در نواحی اسکان غیررسمی خصوصاً در کاربری‌های مخروبه و بایر موجب شده (18) درصد از وندالیسم محل سایان متوجه این کاربری شود و بخشی‌هایی از بیسیم نیز در زمره کاربری رهاشده اعم از گورستان، زمین‌های بایر که به‌نوبه خود درصدی از انواع وندالیسم را در خود جای‌داده‌اند.نتیجه‌گیری: نتایج حاکی از آن است که فضای جغرافیایی می‌تواند نقش تقویت‌کننده‌ای بر مولفه‌های موثر بر وندالیسم در ساختارهای فضایی داشته باشد. بدین‌صورت، جغرافیا شرایط سهولت برای رخداد وندالیسم را ایجاد می‌کند. بافت‌های فرسوده و مخروبه شهر، زمین‌های بایر و مختصات بدون نظارت قانون و... عوامل زمینه‌ساز رخدادهای وندالیستی است.